پلان استراتیژیک پنج ساله مؤسسه تحصیلات عالی غو

 

1400 الی 1404

 

فهرست عناوین

پیشگفتار 4

مقدمه. 5

تاریخچه. 7

اهداف پلان استراتیژیک.. 7

دیدگاه 8

رسالت.. 8

ارزش‌های موسسه تحصیلات عالی غور 8

حکومت داری خوب.. 9

استقلالیت مالی، اداری و علمی.. 9

مبارزه با فساد. 12

بوروکراسی اداری.. 13

انکشاف توأمیت‌ ها 15

جذب کمک ها 18

مسائل جندر 19

میزان بودجه. Error! Bookmark not defined.

برنامه های علمی.. 22

گسترش تعداد اعضای کادر علمی.. 22

توسعه کریکولم. 31

آموزش الکترونیک.. 33

دسترسی به تکنولوژی معلوماتی.. 34

اهم بخش علمی.. 38

ارتقای کیفیت و دست‌یابی به اعتباردهی.. 38

ارتقاء موسسه. 38

ایجاد پوهنحی‌ها 38

توامیت‌های علمی با موسسات تحصیلی معتبر داخلی و بین‌المللی.. 38

بلند بردن ظرفیت‌ها 39

برنامه‌های ارتقای ظرفت‌ و مهارت‌های کاری.. 39

بلند بردن مهارت‌های کارمندان تخنیکی.. 40

انکشاف و تجدید نظر نصاب تحصیلی.. 40

بخش مالی و اداری.. Error! Bookmark not defined.

مصارف مالی.. Error! Bookmark not defined.

امور ساختمانی و زیربنایی مؤسسه. Error! Bookmark not defined.

انجام فعالیت‌ها در بخش کانالیزاسیون، حفظ محیط زیست و انرژی.. Error! Bookmark not defined.

آماده کردن سهولت‌های کاری.. Error! Bookmark not defined.

خدمات ترمیماتی.. Error! Bookmark not defined.

نتایج متوقعه از تطبیق پلان استراتیژیک.. 70

تحلیل و ارزیابی محیط و حالات.. 71

قوت‌ها 71

نقاط ضعف.. 72

فرصت‌های موجود. 73

مصارف مالی تطبیق پلان استراتیژیک و تعین جدول زمانی.. Error! Bookmark not defined.

B. مصارف مالی تأسیسات دیگر موردضرورت مؤسسه تحصیلات عالی غور Error! Bookmark not defined.

C.مصارف تهیه و تدارک تجهیزات دفتری و سهولت های کاری پوهنتون و تقسیم بندی زمانی آن. Error! Bookmark not defined.

پیشگفتار

انکشاف روز افزون در عرصه‌های مختلف زندگی انسان‌ها، ارزش و اهمیت پلان و پلان‌گذاری را روز به روز بیشتر می‌سازد. با پلان دقیق و قابل تطبیق، اراده و امکانات سنجیده شده، می‌توان به اهداف تعیین شده فایق آمد.

مؤسسه تحصیلات عالی غور بعد از بررسی امکانات و وضعیت موجود، در روشنی پلان‌ها و برنامه‌های وزارت محترم تحصیلات عالی کشور برنامه‌های پنج ساله خویش را به خاطر رسیدن به اهداف تعیین شده، در چوکات این پلان طرح نموده است. در این پلان دیدگاه، رسالت، ارزش‌ها و اهداف مؤسسه مشخص گردیده است. متن آن در برگیرنده بخش‌های مشخص در مورد برنامه‌های علمی، دسترسی محصلان به امکانات آموزش،‌ زیربناها و اداره و سازماندهی خوب می‌باشد.

مقدمه

امروزه به دلیل پیچیدگی های روزافزون فعالیت ها و همچنین محیط متغیر جهانی، تصمیم گیری برای مدیران با چالش هایی مواجه گردیده است که کوچکترین اشتباه از جانب مدیران میتواند عواقب فاجعه باری را برای سازمان به وجود آورد.

پلانگذاری استراتیژیک میتواند مدیران را در راستای تحقق اهداف سازمانی شان و همچنین کنش های پیش بینی شده در مقابل شرایط متغیر تا حدود زیادی مصئون بدارد. با استفاده از پلان های استراتیژیک سازمان میتواند عملکرد مناسب‌تری داشته باشد و نسبت به محیط خویش به صورت درست و به موقع عمل نماید.

موجودیت پلان استراتیژیک در یک اداره، نهاد و یا مؤسسه تحصیلی، برای رهبری، مدیریت و سوق سالم آن در مسیر تدوین شده یک امر الزامی می‌باشد تا نهاد و اداره یاد شده در روشنی آن فعالیت‌های خود را تنظیم نماید.

  پلان استراتیژیک منحیث نقشه‌ی راه برای هر پوهنتون/ مؤسسه تحصیلی می‌باشد. بر اساس همین ویژگی مؤسسه تحصیلات عالی غور در هر پنج‌سال،‌ پلان استراتیژیک خود را با توجه به فعالیت‌های سال‌های قبل و تغییرات جدید در ساحه پیشرفت فعالیت‌ها؛ اعم از عرصه‌های علمی، تدریسی، اداری و زیربناها که بتواند باز تاب دهنده دیدگاه، رسالت،‌ اهداف،‌ ارزش‌ها، قوت‌ها، ضعف‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های مؤسسه باشد، مورد بررسی و تطبیق قرار میدهد.

  پلان استراتیژیک به مثابه نقشه‌ی کاری برای هر جامعه تحصیلی به‌شمار می‌رود؛ زیرا جهت رسیدن به اهداف واقعی هر نهاد موجودیت پلان استراتیژیک یک امر حیاتی می‌باشد که بر اساس آن سازمان یا مؤسسه تحصیلی فعالیت‌های خویش را منسجم می‌سازد.

  تعلیم و تربیه یک راه‌کار اساسی و مهم در امر انکشاف، ترقی و تعالی یک جامعه انسانی به حساب می‌آید. لذا برنامه‌های طولانی مدت تعلیمی و تربیوی باید بر مبنی واقعیت‌های عینی و دریافت‌های تحقیقی یک جامعه، بر اساس فرهنگ ملی و در روشنایی پیشرفت‌های علمی و تخنیکی جهان معاصر سیر صعودی نماید تا در سطوح‌های مختلف اعم از کوچک، متوسط و کلان در قلم‌رو ملی و بین‌المللی پاسخ‌گوی نیازهای جامعه گردد. بر اساس همین مشخصه مؤسسه تحصیلات عالی غور به عنوان یک نهاد تحصیلی در امور تربیه کادرهای جوان در حوزه‌ی تعلیم و تربیه از زمان تأسیس آن تا اکنون فعالیت‌های خویش را بر اساس برنامه‌های طولانی مدت و کوتاه مدت به پیش‌برده و می‌برد.

مدلی‌که برای تدوین پلان استراتیژیک موسسه تحصیلات عالی غور در نظر گرفته شده است مدل پلانگذاری استراتیژیک جامع دیوید میباشد. این مدل به دو فاز کلی تقسیم میگردد. فاز اول عبارت است از تهیه و تدوین استراتیژی موسسه تحصیلات عالی غور که در دو مرحله انجام گردید، اول شناخت خود سازمان یا همان موسسه تحصیلات عالی غور، که به منظور تحقق این مهم فورمه های ترتیب و به جمع آوری معلومات پرداخته شده است. در حقیقت هدف از این گام که به نام پروفایل موسسه تحصیلات عالی غور نامیده میشود عبارت از شناخت وضعیت فعلی موسسه تحصیلات عالی غور بود. در گام دوم به تجزیه و تحلیل وضعیت فعلی موسسه تحصیلات عالی غور با استفاده از روش تحلیل SWOT پرداخته شد که بر اساس ان نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت‌های موسسه تحصیلات عالی غور لیست گردید و برای هر یک از آن رتبه و ضریب در نظر گرفته شد، البته در این تحلیل از اساتید محترم موسسه تحصیلات عالی غور و همچنین جمعی از مدیران نخبه استحصال معلومات گردید که در نهایت وضعیت موسسه تحصیلات عالی غور از نتایج تحلیل SWOT یک وضعیت محافظه کارانه تشخیص گردید. این بدان معناست که استراتیژی‌های غالب موسسه باید طوری باشد که با استفاده از فرصت‌های محیطی بر نقاط ضعف داخلی فائق گردد و آن‌ها را کاهش دهد. سپس به تدوین ماموریت، چشم انداز و ارزش‌های موسسه تحصیلات عالی غور پرداخته شد که این گام بنام استقرار مسیر استراتیژیک یاد میگردد، به دنبال آن به تهیه و تدوین اهداف کلی سازمان و استراتیژی ها پرداخته شد. در فاز دوم به تدوین پلان‌های عملیاتی پرداخته شده متناسب به اهداف و مقاصد موسسه تحصیلات عالی غور پلان‌های اجرایی عملیاتی در نظر گرفته شد.

لازم به ذکر است که این پلان برای مدت پنج سال (2021-2025) و به تعقیب پلان استراتیژیک قبلی موسسه تحصیلات عالی غور ترتیب گردیده است و کوشش گردیده که اهدافی که در پلان قبلی نیز محقق نگردیده بود در پلان جدید بازنگری و در نظر گرفته شود.

در پایان لازم میدانیم تا از زحمات تمامی اساتید بزرگوار و محصلان ارجمند که رهبری موسسه را با نظریات و راهنمایی های نیک خویش یاری رسانیده اند اظهار امتنان و سپاس را داشته باشیم

تاریخچه

مؤسسه تحصیلات عالی غور در سال1391هـ خ از طرف وزارت محترم تحصیلات عالی به هدف رشد و انکشاف تعلیم وتربیه، تحقیق و نو آوری در عرصه تکنالوژی، انکشاف علوم معاصر و ارایه خدمات تحصیلی معیاری برای جوانان افغانستان در شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور تأسیس شده است. با عطف توجه به تاریخ غنی و تمدن درخشان ولایت باستانی غور این مؤسسه به‌نام( مؤسسه تحصیلات عالی غور) مسمی گردیده است.

 در ابتدا این مؤسسه تحصیلی با دو دیپارتمنت(ریاضی فزیک) و (کیمیا بیولوژی) در تشکیل پوهنحی تعلیم و تربیه فعالیت‌های اکادمیک را آغاز نمود. در سال 1396هـ خ پوهنحی زراعت با دو دیپارتمنت در تشکیل این نهاد اکادمیک منظور گردید. در سال 1398هـ ش پوهنحی کمپیوتر ساینس با دو دیپارتمنت نیز از طرف وزارت محترم تحصیلات عالی منظور گردیده است.

  مؤسسه تحصیلات عالی غور بصورت تدریجی انکشاف نموده که تا اکنون پوهنحی تعلیم و تربیه دارای یازده(۱۱) رشته تحصیلی(دری، انگلیسی، ریاضی، فزیک، کیمیا، بیولوژی، تعلیمات اسلامی، کمپیوترساینس، تاریخ، روان‌شناسی و پشتو)، پوهنحی زراعت دارای دو دیپارتمنت(اگرانومی و علوم حیوانی) و پوهنحی کمپیوتر ساینس نیز دارای دو دیپارتمنت(سیستم معلوماتی و انجنیری شبکه) می‌باشند.

اهداف پلان استراتیژیک

مؤسسه تحصیلات عالی غور برای عرضه خدمات تحصیلات عالی با کیفیت و معیاری در جامعه فعالیت‌های خویش را ادامه داده و مانند سایر موسسات تحصیلات دولتی در کشور، رسالت و وظیفه خود می‌داند تا خدمات تحصیلی و تربیوی را برای مردم و جامعه افغانستان روی دست گیرد تا در امر رشد و بهبود تحصیلات عالی در کشور و پرورش نسل جوان سهیم شده و عرضه خدمات تحصیلی و تربیوی با کیفیت را اهداف اصلی خود می‌داند.

مؤسسه تحصیلات عالی غور سعی می‌نماید که برنامه‌ها و طرح‌های خویش را برای تربیه کادر‌های علمی و اکادمیک مطابق معیار‌ها و ستندرد‌های مقام محترم وزارت تحصیلات عالی تنظیم و به پیش‌ببرد و خدمات خوب و با کیفیت را برای جوانان اعم از دختران و پسران آماده نماید.

هیئت رهبری این مؤسسه می‌کوشد طی پنج سال کاری موسسه تبدیل به پوهنتون گردد چون از لحاظ رتبه علمی اعضای کادر علمی این موسسه درجریان سه الی چهار سال آینه به اصل رتبه استادی نایل میگردد. این موسسه صادقانه تلاش میکند تا کادر‌های مسلکی و متخصص را در بخش‌های مختلف برای جامعه تقدیم نماید و گامی در راستای حل مشکلات علمی کشور برداشته باشد. برای رسیدن به اهداف خود این مؤسسه به صورت بنیادی در بخش‌های مهم فعالیت‌های خویش را متراکم و توحید می‌نماید.

1. تربیه معلمان مطابق نیاز بازار کار،
2. انکشاف برنامه‌های علمی، آموزشی و لیسانس،
3. ایجاد فرصت‌های رشد و انکشاف عادلانه برای استادان و محصلان،
4. طرح و تطبیق برنامه‌های علمی- ‌تحقیقی،
5. تقویت فعالیت‌های ارتقای کیفیت و اعتباردهی،
6. انکشاف برنامه‌های داخل خدمت و شبانه،
7. مبارزه علیه فساد اداری در تمام امورات کاری،
8. ارزیابی کیفیت و اعتبار دهی مؤسسه،

دیدگاه

مؤسسه تحصیلات عالی غور نظر به نیازهای جامعه در عرصه‌های آموزش و پرورش، تحقیق، تربیه معلمان، تربیه نسل جوان و آراسته نمودن آن‌ها به زیور‌ مسلکی و مهارت، وظیفه خویش می‌داند و با افزایش کیفیت و کمیت خدمات در حوزه های علوم طبیعی و اجتماعی قدم های اساسی را برداشته و تا از این طریق برنامه‌های جامع و درازمدت را روی دست‌گیرد و بتواند در بخش‌های یاد شده جامعه خویش را کمک و یاری نماید و در آینده نزدیک موسسه را به عنوان پوهنتون مستقل در جامعه سوق دهد.

رسالت

مؤسسه تحصیلات عالی غور گسترش و انکشاف علم و دانش را در عرصه‌های مختلف انسانی؛ مانند تربیه کادر‌های علمی، مسلکی، متعهد و محقق جهت رفع نیازمندی‌های، انکشاف جامعه از طریق بهبود و ارتقای سیستم مدیریتی از وظایف و مسئولیت‌های خود دانسته و برای بر آورده ساختن آن برنامه‌های درازمدت و کوتاه‌مدت را طرح و افراد جامعه را تربیه می‌نماید. برای آموزش و پرورش بهتر و خوب‌تر نسل جوان برنامه‌ها و طرح‌های دقیق و سنجیده نیاز است تا این قافله را به سر منزل مقصود برساند. بنابرآن رسالت این مؤسسه است تا شخصیت‌های متخصص و سالم را تقدیم جامعه نماید کدر های مسلکی و متعهد به منظور انکشاف جامعه از طریق بهبود و ارتقای سیستم مدیریتی رسالت.

ارزش‌های موسسه تحصیلات عالی غور

• پرورش محصلان بر اساس ارزش‌های اسلامی و ملی و مطابق به معیار‌های علمی معاصر؛
• توجه به امر کیفیت آموزش در سیستم‌های مروج و تکنالوژی مدرن؛
• حمایت همه جانبه از فعالیت‌های محقیقین و پژوهش‌گران؛
• توجه به همکاری‌های ملی و بین‌المللی و ارتباط به پوهنتون‌های معتبر داخلی و خارجی؛
• تقویت تعهد و پایبندی با اخلاق حمیده و صداقت با در نظر داشت منافع ملی در استادان و محصلان؛
• بلند بردن سطح تحصیلی استادان در مقاطع ماستری و دوکتورا
• تلاش برای جذب کادر های متعهد و شایسته؛
• ایجاد محیط پویا و سالم اکادمیک؛
• احترام به آزادی اندیشه و بیان؛
• توجه به حکومتداری خوب؛
• ایجاد فضای دانش محور و آموزنده؛

 

حکومت داری خوب

رهبری

 مدیریت هر سازمان از جمله عناصر اساسی جهت نیل به اهداف سازمان می باشد. سازمان های امروزی بدون وجود ساز و کار مدیریتی سالم و کارا، رهبری منسجم و حکومت داری خوب، هیچگاه به اهداف خویش نائل آمده نمیتوانند. موسسه تحصیلات عالی غور درچارچوب قوانین نافذه کشور و استراتیژی وزارت تحصیلات عالی امور خویش را به پیش برده و در تطبیق حکومت داری خوب، و ایجاد رهبری سالم نهایت سعی و کوشش خویش را به کار می گیرد. در زمینه ورکشاپ ها و آموزش های مورد نیاز برای استادان وکارمندان حسب نیاز شان در نظر گرفته می شود.

استقلالیت مالی، اداری و علمی

 تحصیلات عالی بهتر و با کیفیت نیازمند استقلالیت مالی، اداری و آکادمیک در نهادهای تحصیلات عالی می باشد. آنعده از موسسات تحصیلی که برای داشتن استقلالیت بیشتر از خود ظرفیت نشان داده اند و به آنها صلاحیت داده شده تا بودجه شان را به مصرف برسانند و ساحات بزرگتر اکادمیک را تحت کنترل دارند، بیشتر موثر، کارا و مبتکر خواهند بود. این موسسات قادر خواهند بود تا به نیازهای مبرم تدریسی، تحقیق، خدمات و مشکلات غیرمترقبه در رابطه به زیرساختها پاسخ دهند. این موسسات همچنان باید توانمندی داشته باشند، تا برای پروژه های مشخص مساعدتهای مالی جمع آوری نمایند و از آن پول مطابق مقرره جدید استقلالیت مالی استفاده معقول نمایند. یافتن یک ترکیب مناسب از استقلالیت و حسابدهی همواره کار مشکل است. نهادهای تحصیلات عالی که از خود ظرفیت نشان داده اند باید به سطح بلندتری از استقلالیت دست یابند تا بتوانند فعالیتهای شان را با آزادی و صلاحیت بیشتر انجام دهند.

موسسه تحصیلات عالی غور به عنوان یک نهاد دولتی و عضوی از خانواده بزرگ تحصیلی افغانستان در زیر مجموعه وزارت تحصیلات عالی مشغول فعالیت های علمی و اکادمیک می باشد. بودجه این موسسه بنا به قوانین و مقرره‌های مربوطه توسط دولت اسلامی افغانستان طبق معمول از بودجه عادی دولت در فواصل زمانی معین تامین می‌شود و با توجه به نیازمندی‌ها به مصرف می‌رسد.

همزمان باید به این نکته نیز توجه نمود که با توجه به سیستم اقتصادی کشور مقدار بودجه‌اي که تحصيلات عالي فعلاً دريافت مي‌کند، بسيار ناچيز بوده و این مسئله مانع رشد کیفی موسسه خواهد شد. مطابق پلان مالی وزارت تحصیلات عالی یکی از اهداف بلند‌مدت وزارت خودکفا نمودن پوهنتون‌ها می‌باشد. به تاسی از پلان وزارت تحصیلات عالی و بنا به ضرورت‌ها و توانایی‌های موسسه تحصیلات عالی غور این که این موسسه تصمیم بر این دارد تا راه‌های درآمدزایی موسسه را بیابد و با توجه به امکانات و توانائی‌های موجود در موسسه بتواند خود را به مقوله خود کفائی نزدیک کند.

 از همین رو طرح استقلال مالی پوهنتون ها می‌تواند راهکار مناسبی در جهت رفع خلاء مربوطه باشد. موسسه تحصیلات عالی غور با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌تواند در ظرف چند سال اخیر بخشی از بودجه مصرفی خود را از طریق طرح های پیشنهادی تامین نماید. این طرح ها مستقیما توسط پوهنحی ها ارائه می شود و مطابق به لوایح استقلالی به سیستم مالی کشور ذخیره می شود.

برنامه ها

مهم‌ترین منابع عایداتی بالقوه جهت دستیابی به استقلالیت مالی موسسه تحصیلات عالی غور:

• فراهم آوری شرایط تحصیلات مقاطع بالاتر از لیسانس؛
• فرآهم آوری برنامه های آموزشی؛
• اجرای کاربردی و تقاضا محور؛
• ارائه مشوره های کاربردی؛
• تاسیس مرکز خدمات چاپی و انتشارات؛
• تدویر برنامه‌های شبانه در رشته های مختلف؛
• جذب بیشتر اعانه ها و کمک‌های مالی.

 

استقلال اداری موسسه به این معناست که اگر قرار باشد موسسات تحصیلات عالی به بهترین وجه در خدمت جامعه باشند، باید در تعیین اهداف و اولویت‌های خود و چگونگی اجرای آن‌ها آزاد گذاشته شوند. در گذشته و در شرایطی که موسسات تحصیلات ‌عالی، کوچک، خصوصی در شمار اندک بودند، کسب استقلال اداری نسبتا آسان بود. اکنون که این موسسات، بیشتر، بزرگ‌تر و چند بُعدی شده و ارتباطی نزدیک با جامعه و اقتصاد پیدا کرده‌اند و کمک‌های مالی هم از دولت دریافت می‌کنند، حضور دولت و نهادهای آن بیشتر مشکل آفرین شده است؛ لیکن اگر بنا باشد که موسسات تحصیلات عالی در پیگیری‌ ماموریت‌های اساسی خود در کشف حقیقت و نیز تولید، به کارگیری و انتقال دانش و یافته‌ها موفق باشند، استقلال اداری و علمی آن‌ها از اهمیت حیاتی برخوردار خواهد بود.

متاسفانه واقعیت این است که در اقتصاد بازار، پول در مرکز همه چیز قرار دارد. دامنه استقلال موسسات تحصیلات ‌عالی در نحوه هزینه کردن منابع مالی خود، بستگی بسیار زیادی به تامین کنندگان آن منابع مالی و نیز رفتاری که در پیش می‌گیرند، دارد.

دلایل و مزیت‌هایی متعددی را می توان نام برد که پشتیبان استقلال اداری پوهنتون‌ها می‌توانند باشند، در ذیل به تعدادی از آن‌ها مطرح شوند:

• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به انتخاب نوع مدیریت و روش اداره امور می‌تواند پشتیبان هماهنگی‌های محیطی باشد؛
• وجود آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تعیین اهداف، ماموریت‌ها، سیاست‌ها و برنامه ریزی‌ها می تواند منجر به استفاده دقیق و بهینه از امکانات و ظرفیت‌ های داخلی شود؛
• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تعیین رئیس و اعضای هیئت رهبری موسسه تحصیلات عالی غور می‌تواند پشتیبان شایسته ‌سالاری و ارج‌گذاری به ظرفیت‌ها باشد؛
• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به نیروی انسانی(معیارهای استخدام و اخراج کادر علمی و کارمندان) می‌تواند جدیت و توجه کارمندان را به اجرای مسؤلیت‌های شان افزایش دهد؛
• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تامین عواید و تعیین منابع با یک سیستم سنجیده می تواند منجر به خودکفایی موسسه شود که یک دست‌آورد اقتصادی قابل توجه محسوب می‌شود؛
• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تخصیص و توزیع عواید، منجر به تشخیص دقیق نیازها و مصرف منابع مبتنی بر اولویت‌ها خواهد شد؛
• آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تدوین برنامه درسی برای موسسه متضمن افزایش هماهنگی محتویات آموزشی با نیازهای بازار کار خواهد شد؛
• یکی از عمده مشکلات امروزی موسسه تحصیلات عالی غور امروزه وجود محصلانی با معلومات و سواد به شدت متفاوت در یک صنف است که این پروسۀ آموزش موثر را دشوار و گاه ناممکن می‌سازد، آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به نظام و معیارهای پذیرش محصل برای هر پوهنتون می‌تواند عامل ایجاد فضای علمی متجانس شده که خود زمینه ای برای آموزش موثر است.
• با حفظ همۀ‌ آزادی‌ها، مشخص است که هر سیستم آزاد هم برای تشخیص و رسیده‌گی به خلاها، به یک سیستم نظام‌مند ارزیابی و نظارت نیاز دارد، در صورت رسمیت یافتن استقلال اداری موسسه تحصیلات عالی غور، وجود یک سیستم مستقل نظارتی و ارزیابی اشد نیاز است که حق آن برای نهادهای مربوطه از جمله وزارت تحصیلات عالی محفوظ است. آزادی عمل در تصمیم‌گیری و اجرای موارد مربوط به تعیین و استقرار نظام ارزیابی(عملکرد موسسه و استادان و محصلان و کارمندان)

 

صلاحیت‌های ریاست و هیأت رهبری موسسه تحصیلات عالی غور

شورای علمی یکی از بزرگترین مراجع تصمیم گیری در امور مختلف اکادمیکی در موسسه تحصیلات عالی غور میباشد که به ریاست رئیس موسسه تحصیلات عالی غور، جلسات آن دایر میگردد. جلسات شورای علمی ماهوار برگزار میشود اما بر حسب نیاز به صورت فوق العاده بیشتر از یکبار در ماه نیز دایر می‌گردد. اعضای شورای علمی شامل رئیس و معاونان موسسه، رؤسای پوهنحی‌ها، آمران دیپارتمنت ها، آمر مرکز تحقیقات علمی و یک نفر منشی جلسه شورای علمی میباشد. شورای علمی موسسه تحصیلات عالی غور بر مبنای برنامه یی که در آغاز سال از طرف معاونیت علمی ارایه وتصویب میشود، فعالیت مستمر دارد. در جلسات ماهوار شورای علمی مشخصا به موارد زیر پرداخته میشود:

• پالیسی تحصیلات عالی و تحقیقات علمی؛
• ارزیابی و تثبیت نصاب درسی؛
• برنامه های درسی و پژوهشی و برنامه های دراز مدت و کوتاه مدت انکشافی؛
• طرح و تعدیل اسناد تقنینی؛
• تأسیس،‌ توسعه، انسجام یا انحلال پوهنحی‌ها و دیپارتمنت‌های فارغ‌ده و غیر فارغ‌ده؛
• تقرر، انفکاک و ترفیع اعضای کادر علمی؛
• ایجاد کمیته ها و ارزیابی فعالیتهای هیئت رهبری موسسه تحصیلات عالی غور؛
• نظارت و تفویض صلاحیت به مسؤلین کمیته ها؛

مبارزه با فساد

  موسسه تحصیلات عالی غور جهت رسیدن به اهداف خویش، وجود اداره سالم را شرطی بر سر راه خویش دانسته و همواره این اصل را در سر لوحه امور خویش قرار میدهد. در این راستا موسسه تحصیلات عالی غور اهداف و برنامه های مختلفی را در پلان موجود روی دست داشته تا بتواند با وجود همچو اداره ای را تضمین نماید.

اهداف

• نهادینه ‌سازی سیستم شایسته سالاری
• تمرکز و استفادۀ بیشتر از ظرفیت ‌های مدیریت الکترونیک و کاهش پروسه ‌های پیچیدۀ اداری و بروکراسی؛
• شفافیت کاری، نشر اطلاعات و پاسخ دهی تمام واحد ها؛
• افزایش حضور و نقش نهاد های جامعه مدنی در موسسه؛
• غیرمتمرکز سازی تصمیمات در موسسه و پوهنحی ها؛

برنامه ها

• راه اندازی سیستم حاضری الکترونیک؛
• فعال سازی وب سایت تمامی پوهنحی‌ های موسسه تحصیلات عالی غور و مکلف ساختن پوهنحی ‌ها جهت نشر بیشتر اطلاعات برای عموم؛
• اشتراک و سهیم ساختن بیشتر استادان در امور تصمیم گیری؛
• تطبیق دقیق سیستم مجازات و مکافات؛
• بازبینی مکرر سیستم‌ های نظارتی برای ایجاد اصلاحات و افزایش نظارت از کارکرد تمامی بخش‌ ها؛
• افزایش و تفویض صلاحیت هیأت رهبری پوهنحی ‌ها و کمیته‌ ها در سطح پوهنحی ‌ها؛
• تغییرات موثر در ساختار ها در راستای ساده سازی قوانین و طرزالعمل ‌های موجود به منظور کاهش تأخیر در ارائه خدمات.

بوروکراسی اداری

بوروکراسی اداری ساختار اداری میباشد که قوانین و مقررات را جهت بهبود عمل کرد حکومت و موسسات تدارک مینماید. بوروکراسی که به سازمان ‌های بزرگ یا مظاهر و آثار آن اطلاق می‌شود، در واقع معلول پیشرفت ‌های صنعتی، اقتصادی و سیاسی است. اختلاف بین کشور های پیشرفته و در حال توسعه، در استفاده از موسسات بزرگ متناسب با پیشرفت و تحول در اقتصاد و صنعت آن ‌ها، در آن است که در کشور های عقب مانده یا سنتی نگهداشته شده، تناسب لازم بین رشد بوروکراسی و سایر اجزای نظام اجتماعی و هماهنگی مورد نیاز در این زمینه حفظ نشده است. در نتیجه بوروکراسی که در کشورهای پیشرفته توانسته موجب پیشرفت و دگرگونی در جامعه شود، در کشورهای در حال توسعه به عاملی بازدارنده بدل شده ‌است.

قوانین و مقررات اداری مؤسسات تحصیلات عالی در سطح وزارت توسط مدیران عالی و پالیسی سازان خبره و متخصص ترتیب گردیده و به صورت متحدالمال به نهاد های مربوطه جهت پیشبرد امور اداری فرستاده میشود.

رهبری موسسه تحصیلات عالی غور مصمم است تا تمام قوانین و مقرراتی که جهت سهولت فعالیت های اداری در نظرگرفته شده را مراعات نموده و جهت تطبیق آن سعی و مساعی بیدریغ خویش را بخرج دهد. در صورتیکه بوروکراسی اداری باعث خلق مشکلات در راستای ارائه خدمات به موقع گردد، در سطح موسسه تحصیلات عالی غور و پوهنحی ها صندوق های شکایات و ایمل های ارتباطی ایجاد گردیده تا در زمینه رسیدگی آنی نموده و در تسهیل خدمات شایسته به مراجعین و ارباب رجوع در وقت و زمان معین آن اقدامات مرعی الاجرا گردد.

تدوین پلان عملیاتی

پلان عملیاتی ابزار بسیار مناسب برای تطبیق و اجرای پلان استراتیژیک می باشد، بر این اساس برای ساخت و تدوین پلان عملیاتی، موجودیت پلان استراتیژیک جامع و واضح امر لازمی است. در ترتیب پلان عملیاتی موسسه تحصیلات عالی غور همه ابعاد پلان استراتیژیک موجود جهت رسیدن به اهداف و مقاصد از پیش تعیین شده در وقت و زمان معین توام با بودجه مشخص مد نظر گرفته شده است.

ارزیابی و کنترول

نظارت و كنترل يكي از اجزاي اصلي مديريت محسوب مي گردد. به طوري كه بدون توجه به اين بخش، ساير بخش هاي مديريت از قبيل برنامه ريزي، سازماندهي و رهبري ناقص بوده و تضميني براي اجراي صحيح آنها وجود نخواهد داشت.

 مدیران در سازمان ها براي انجام كارها و رسيدن به اهداف سازماني برنامه ريزي می کنند. و اين برنامه ها را در قالب سازماندهي و رهبري موثر به انجام مي رساند. در اين بين مديريت سازمان نيازمند اين است كه از صحت انجام برنامه هاي ريخته شده و ميزان رسيدن به اهداف خود در قبال انجام اين برنامه ها اطمينان حاصل كند. هدف از انجام نظارت و كنترل در سازمان ها مشخص كردن اين امر است كه سازمان به چه ميزان به اهداف از پيش تعيين شده خود دست يافته است.

موسسه تحصیلات عالی غور جهت تطبیق پلان استراتیژیک یک تیم خبره از استادان و کارمندان دارای تحصیلات عالی تخصصی در بخش نظارت و ارزیابی را تشکیل داده که از تطبیق پلان استراتیژیک مطابق میعاد زمانی مشخص نظارت و کنترول به عمل میآورد.

نظارت و کنترول از طرف تیم معین به شکل ذیل صورت می گیرد:

1. نظارت و کنترول در سطح رهبری (رئیس، معاونان، و رؤسای پوهنحی ها).
2. نظارت به وسیله کمیته تطبیق از اجرای پلان استراتیژیک موسسه تحصیلات عالی غور.
3. ارزیابی سالانه از تطبیق پلان های عملیاتی مطابق به پلان استراتیژیک توسط کمیته نظارت از تطبیق پلان استراتیژیک.

انکشاف توأمیت‌ ها

موسسه تحصیلات عالی غور بر اصل بین المللی شدن تاکید داشته و ارتباطات اکادمیک به همراه پوهنتون‌های داخلی و خارجی، ارگان‌های دولتی و خصوصی را یکی از مهمترین عوامل دسترسی به این اصل میداند. هرچند موسسه تحصیلات عالی غور به استثنای موسسه تحصیلات عالی غور تا کنون با کدام پوهنتون ملی و بین المللی تفاهم نامه بین موسسه تحصیلات عالی غور و پوهنتون‌های بین‌المللی، سفارت‌ها و موسسات به امضا نرسیده که ولی تیم موظف روی این برنامه به شدت کار می نماید.

استراتیژی موسسه تحصیلات عالی غور به منظورگسترش دوجانبه در برقراری روابط اکادمیک، جذب کمک‌ها و دستیابی به فرصت‌های تحقیقی، بر ایجاد ارتباطات بیشتر تاکید دارد. در این راستا به منظور افزایش تفاهمنامه‌ها و همکاری‌های دوجانبه، موسسه تحصیلات عالی غور بر آن است تا آمریت روابط بین ملل[1] را موسسه تحصیلات عالی غور ایجاد نماید.

 

دفتر روابط بین الملل

امروزه آموزش علم از شکل سنتی آن خارج شده و تلاش میشود در پهلوی مهارت های تخصصی، مهارت های مورد ضرورت برای موفقیت در کار، مانند مهارت ارتباطات مثمر و کار گروهی، به افراد آموزش داده شود چرا که ماهیت تولید علم و تحقیقات یک پروسه انفرادی و منزوی نبوده بلکه حاصل کار گروهی است. در چنین محیطی، حیاتی بودن روابط اکادمیک با موسسات و پوهنتون‌های مختلف قابل چشم پوشی نیست. یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های پوهنتون‌های موفق و درجه یک دنیا، پروژه‌های تحقیقاتی و همکاری‌های بین‌المللی ایشان میباشد. این پوهنتون‌ها از طریق روابط اکامیک با پوهنتون‌های کشورهای مختلف، فرصت تجربه کار، زندگی در فرهنگ‌ها و محیط‌های گوناگون، فعالیت‌های تحقیقی و پروگرام‌های تحصیلی میان رشته‌ای متناسب با ضرورت جوامع، انجام پروژه های هدفمند در سطح ملی و منطقوی را برای محصلان و کارمندان خود فراهم میسازند که از یکسو باعث پیشرفت سریع‌ دانش و انکشاف سطح زندگی شده از جانبی نزدیک شدن ملت ها و افزایش تحمل و همدیگرپذیری در افراد میشود.

 ارتباطات بین‌المللی برای تبادل دانش و تجارب، امروزه یکی از اصول ارزشمند مراکز علمی در سطح جهان محسوب می‌شود. موسسه تحصیلات عالی غور نیز به عنوان یکی از موسسات تحصیلات عالی در کشور بر این اصل تاکید زیاد داشته و آن را یکی از اهداف مهم و استراتیژیک به شمار میآورد. دفتر روابط بین‌الملل در راستای پیگیری اهداف فوق و مبتنی بر چشم انداز و رسالت موسسه تحصیلات عالی غور، در ساختار اداری و زیر نظر رییس موسسه تحصیلات عالی غور شکل یافته تا به عنوان مجرای فعال و هدفمند در راستای انکشاف فعالیت‌ها و همکاری‌های بین المللی تلاش کند.

اهداف

استراتیژی دفتر بین المللی موسسه تحصیلات عالی غور در دو هدف استراتیژیک زیر بیان میگردد:

• رشد موقعیت موسسه تحصیلات عالی غور در سطح ملی و بین المللی به حیث یک نهاد تحقیقاتی و آموزشی معتبر؛
• فراهم ساختن سهولت‌ها در زمینه همکاری‌های اکادمیک آموزشی و تحقیقی بر اساس پالیسی انکشافی ملی بین موسسه تحصیلات عالی غور و سایر مراکز اکادمیک؛

 نقش دفتر روابط بین‌الملل سهولت بخشی در راستای تحقق اهداف فوق است، از طریق امضأ تفاهم نامه‌ها و توامیت‌ها بین موسسه تحصیلات عالی غور و سایر پوهنتون های ملی و بین المللی، فعالیت‌های دفتر روابط بین‌الملل در شکل زیر نمودار شده اند:

گراف فعالیت‌های دفتر روابط بین‌ الملل

1. همکاری‌های بین‌المللی

عقد تفاهم‌نامه‌ها و توامیت‌های اکادمیک همراه با پوهنتون های بین المللی یکی از مهم ترین اهداف موسسه تحصیلات عالی غور جهت معیاری سازی این موسسه است. پروگرام ها میتوانند در بخش ها، ظرفیت ها و ماهیت های متفاوت باشند.

• پروگرام لیسانس مشترک بین چندین پوهنتون؛
• گذراندن یک سمستر و یا کریدیت در پوهنتون های خارجی\ موسسه تحصیلات عالی غور برای محصل خارجی (اکسچنج سمستر)؛
• انجام پروژه های تحقیقاتی؛
• بازدید از پروگرام ها و دعوت استاد مهمان (اکادمیک ویزیت)؛

 

برنامه ها

• تهیه لیست ادارات تمویل کننده و پروژه های کلان تحقیقی بین المللی، شرایط تمویل و تاریخ ختم پیشنهادها
• تهیه لیست پوهنتون های بین المللی که می توانند همکاران احتمالی باشند
• برقراری ارتباط اکادمیک با موسسات اکادمیک و تمویل کننده بین المللی
• ایجاد صفحه وبسایت به منظور اطلاع رسانی به دیپارتمنت های مختلف در مورد بورس ها، پروگرام های تحصیلی و غیره فرصت های ارتقای ظرفیتی
• تدارک و ایجاد تیم پروپوزل نویسی

1. بازار یابی

با پیشرفت سریع علم و کوچکترشدن دهکده جهانی، شناخته شدن نهادهای علمی نه تنها از جانب دولت و وزارت تحصیلات عالی، بلکه از جانب خود پوهنتون ها نیز باید صورت گیرد. با توجه به اینکه موسسه تحصیلات عالی غور از جمله موسسات دارای کادر نسبتا آموزش دیده است، ارتقای جایگاه و شناخته شدن موسسه تحصیلات عالی غور در سطح ملی از اهداف اصلی این موسسه بوده که اینترنشنال آفیس عهده دار این مسئولیت است. همچنین بایستی که موسسه تحصیلات عالی غور در سطح منطقه و جهان به عنوان یک مرکز علمی رو به رشد شناخته شود. این شناخت زمینه ساز پیشرفت همه جانبه موسسه خواهد شد.

برنامه ها

• به روز رسانی، دسته بندی اطلاعات، افزودن بخش ارتباطی و دفاتر جدید در وبسایت موسسه
• تهیه بروشورهای معلوماتی، معرفی موسسه، خدمات تخنیکی و مشورتی
• ایجاد مرکز "خوش آمدید" یا ویلکام سنتر (ترتیب اجندا برای مهمانان خارجی)
• تهیه کتابچه، قلم، خریطه، گیلاس و غیره با نشان موسسه تحصیلات عالی غور برای ایجاد بهتر روابط عامه
• همکاری و مشوره دهی در پروسه طی مراحل اسناد با استادانی که به خارج سفر میکنند. (معرفی نامه، بیزینس کارت، و غیره)

2.  بین المللی ساختن آموزش

در پلت فورم آموزشی امروز دنیا، تجربه تحصیل و زندگی بین المللی بخش مهمی از پروسه یادگیری به شمار می آید. باور بر اینست که در پهلوی استفاده از امکانات آموزشی روز دنیا، برخورد با فرهنگ های مختلف، آشنایی و وصل با مراکز علمی و پروفیسوران مختلف، آشنایی با سیستم های تحصیلی گوناگون فرصت یگانه ای را برای یادگیری و وسعت دید فرد ایجاد میکنند که در دراز مدت سبب تغییرات زیربنایی می شود. اشتراک موسسه تحصیلات عالی غور در پروگرام های تبادلوی (اکسچنج)، فراهم آوری فرصت برای محصلان خارجی، اشتراک در پروگرام های تبادله اکادمیک استادان و کارمندان از اهداف مهم موسسه تحصیلات عالی غور به منظور تحقق آموزش بین المللی هستند.

 

برنامه ها

• افزایش تعداد محصلان موسسه تحصیلات عالی غور در پروگرام اکسچنج
• مدیریت مناسب پروگرام اکسچنج با پوهنتون های معتبر دنیا برای پروگرام های تبادلوی
• عقد تفاهمنامه های اکسچنج با پوهنتون های بیشتر
• شرکت در پروگرام های اکسچنج (با پوهنتون های بین المللی)
• فرصت یابی برای شرکت استادان در کنفرانس های مرتبط با رشته

• فرصت یابی برای فراهم کردن چانس بازدید و تحقیقات در خارج برای اساتید و کارمندان موسسه تحصیلات عالی غور
• اطلاع رسانی در مورد بورس های مختلفه به اساتید و محصلان

3. پروژه یابی

موسسه تحصیلات عالی غور با داشتن اساتید مجرب و تجهیزات لابراتواری مدرن در بسیاری از شاخه های صنعت امروز افغانستان میتواند نقش مهم و خدمتگذاری را ایفا نماید. ذریعه بازاریابی مناسب موسسه تحصیلات عالی غور بخش های مختلف از شرکت ها و نهادهای داخلی کار گرفته میتواند که هم عاملی برای ارتقای سطح علمی، کاربردی ساختن علم و عواید مالی برای موسسه خواهد گردید.

برنامه ها

• گسترش شبکه تجاری داخلی یکی از استراتیژی های موسسه به منظور جذب کمک و شراکت طبقه های مختلف جامعه در موسسه می باشد.
• تنوع در جذب محصل سبب شده است تا فارغین موسسه تحصیلات عالی غور در تمام ولایات و اکثر ارگان های دولتی و خصوصی فعالیت داشته باشند. تهیه دیتابیسی از فارغین Alumni موسسه تحصیلات عالی غور، پروگرامی است که سبب نفوذ بیشتر موسسه تحصیلات عالی غور و در نتیجه آن افزایش کمک ها می شود.

 

جذب کمک ها

موسسه تحصیلات عالی غور تا کنون با بسیاری از موسسات و نهادهای مختلف همکاری داشته است. در استراتیژی جذب کمک ها از موسسات و پوهنتون های خارجی از طریق فرصت یابی و تهیه پروپوزل ها ارائه گردید. در کنار پالیسی موسسه تحصیلات عالی غور از استراتیژی های زیر در صدد جذب بیشتر کمک ها می باشد.

برنامه های آینده:

• گسترش شبکه تجاری داخلی یکی از استراتیژی های موسسه به منظور جذب کمک و شراکت طبقه های مختلف جامعه در موسسه می باشد.
• تنوع در جذب محصل سبب شده است تا فارغین موسسه تحصیلات عالی غور در تمام ولایات و اکثر ارگان های دولتی و خصوصی فعالیت داشته باشند. تهیه دیتابیسی از فارغین Alumni موسسه تحصیلات عالی غور، پروگرامی است که سبب نفوذ بیشتر موسسه تحصیلات عالی غور و در نتیجه آن افزایش کمک ها می شود.

 مسائل جندر

موسسه تحصیلات عالی غور در مقایسه با سایر موسسات تحصیلات عالی کشور از لحاظ حضور قشر اناث در حال حاضر دارای جایگاه نسبتا مناسبی است. اما به دلیل وجود مسائل و مشکلات اجتماعی موجود سبب گردیده تا نقش زنان در جامعه و بخش های اداری کمتر گردد. به هر صورت موسسه منحیث یک نهاد ملی توجه ویژه خویش را به این امر مهم داشته و سعی دارد تا حد امکان به رفع این مسائل پرداخته تا نقش قشر اناث را در این نهاد علمی بیشتر شگوفا سازد. ایجاد و موجودیت مدیریت جندر در موسسه تحصیلات عالی غور جهت رسیدگی به این امر از جمله اقدامات ریاست موسسه تحصیلات عالی غور می باشد. از فعالیتهای انجام یافته توسط این واحد میتوان به راه اندازی برنامه ها از جمله ایجاد کمیته جندر و برنامه آموزشی محصلان اناث را نام برد.

مدیریت جندر موسسه تحصیلات عالی غور همگام با استراتیژی جندر وزارت تحصیلات عالی مبنی بر ایجاد محیطی مصئون و سالم که مردان و زنان بتوانند در آن آزادانه تحصیل و کار نمایند و افزایش تعداد اناث در موسسات تحصیلات عالی، فعالیت می نماید. این دفتر در پنج کمیته فرهنگی، تحقیق، سمع شکایات، ارتباطات و ظرفیت پروری فعال است.

پلان تطبیقی موسسه تحصیلات عالی غور در ارتباط به مسائل جندر مطابق با استراتیژی جندر وزارت تحصیلات عالی و در جهت رفع چالشهای پیش روی زنان در موسسه تحصیلات عالی غور ترتیب گردیده است. فیصدی بسیار کم زنان در سطوح بالای مدیریتی، نبود امکانات تحصیل به سویه ماستری و در نتیجه عدم ارتقا رتب علمی استادان خانم، نبود محیطی سالم و امن به دور از تبعیض و آزار برای همه از جمله مسائلی است که موسسه تحصیلات عالی غور در استراتیژی خود مد نظر قرار داده است. در جدول و گراف ذیل تعداد اعضای کادر علمی در پوهنتون به تفکیک جنسیت ترتیب گردیده است.

جدول تعداد اساتید به تفکیک جنسیت و رتبه علمی
	پوهیالی	پوهنیار	پوهنمل	پوهندوی	پوهنوال	پوهاند	مجموع
ذکور	24	20					44
اناث	1						1
مجموع	25	20					45

 در حال حاضر به تعداد 1 تن از استادان موسسه تحصیلات عالی غور را که 7 فیصد را تشکیل می دهند از قشر اناث میباشد.

با توجه به گراف ذیل نیز مشاهده میشود که 98٪ از مجموع اساتید این پوهنتون را ‌طبقه ذکور و ٪‌ 2 آنرا نیز طبقه اناث تشکیل میدهد.

     گراف شماره (5 ) مجموع اساتید موسسه تحصیلات عالی غور به تفکیک جنسیت

گراف فوق نیز نشان میدهد که بیشترین اعضای کادر علمی موسسه به ترتیب دارای درجهء تحصیلی لیسانس و ماستر میباشند، در حالیکه فقط 2 تن در حال تحصیل دوکتورا می باشند. در این میان، همچنان یک تن استاد اناث در حال تکمیل کردن درجه ماستری هست.

 

همچنین ترکیب اعضای کادر علمی در هر یک از پوهنحی‌ها در جدول ذیل به طور جداگانه درج گردیده است.

در صد کارمندان اداری به تفکیک جنسیت

 

جدول کارمندان ارشد اداری

پست اداری جنسیت	رئیس پوهنحی	معاون پوهنحی	معاونیت موسسه
اناث	0	0	0
ذکور	3	0	1

 

اهداف:

به صورت کل، فراهم آوری محیط سالم، امن و دور از تبعیض جنسی هدف این بخش است، از جمله:

• افزایش توانائی‌های کارمندان اداری قشر اناث؛
• ایجاد تسهیلات برای حضور پررنگ‌تر قشر اناث در رده‌های بالای مدیریتی؛
• حضور پر رنگ‌تر قشراناث در محیط‌های علمی؛
• افزایش سهولت‌های بیشتر برای استادان و کارمندان اناث موسسه؛

برنامه ها

• ارزیابی وضعیت جندر در بخش‌های اکادمیک و اداری موسسه و رسیدگی به مشکلات خانم‌ها
• تلاش برای زمینه سازی ارتقای سویه تحصیلی استادان خانم؛
• ارائه و راه اندازی ورکشاپ‌ها برای رشد مهارت‌های استادان و کارمندان خانم مثلا در بخش‌های رهبری، مدیریت و غیره؛
• اولویت دهی به استادان و کارمندان قشر اناث جهت جذب و استخدام و اختصاص پنجاه فیصدی فرصت های کورس‌های ارتقاء ظرفیت و سی فیصدی بورسیه‌ها به خانم ها؛
• حمایت از پروژه‌های تحقیقاتی استادان خانم و نوشتن مقالات در زمینه جندر؛
• آگاهی دهی در مورد پالیسی منع تبعیض، آزار و اذیت جنسی در نهادهای تحصیلات عالی به محصلان جدیدالشمول؛
• آگاهی دهی در مورد پالیسی منع تبعیض، آزار و اذیت جنسی از طریق رسانه ها و برگزاری سمینار.

 

 

برنامه های علمی

    در این بخش برنامه های علمی موجود در موسسه تحصیلات عالی غور وضاحت داده شده و به پیوست آن برنامه های آینده در بخش‌های مختلف از جمله تحقیقات علمی و تحصیلات دوره لیسانس، توسعه کاریکولم ها و سایر بخش‌های آکادمیک پرداخته شده است.

گسترش تعداد اعضای کادر علمی

منابع انسانی در حوزه تولید علم و تحقیق نقشی حیاتی و انکار ناپذیر بوده و از گذشته‌ها تا امروز سهم قابل ملاحظه‌ای در دستیابی به موفقیت‌های علمی داشته است. از همین رو تامین و توسعه نیروی انسانی لایق و مستعد در نهاد های تحصیلات عالی که فلسفه وجودی آن را ارائه خدمات آموزشی و تحقیقی از طریق اعضای کادر علمی میباشد بیش از بیش لازم و ضروی است.

 موسسه تحصیلات عالی غور با دارا بودن 1845 محصل و 45 عضو کادر علمی یکی از موسساتی تازه تاسیس کشور به شمار می‌آید. و در حال حاضر موسسه تحصیلات عالی غور دارای سه پوهنحی و شانزده دیپارتمنت میباشد.

یکی از شاخص های مهم در بررسی وضعیت کادر علمی پوهنحی‌ها، نسبت استاد به محصل است. بر اساس اطلاعات جمع آوری شده اوسط استاد به محصل در موسسه تحصیلات عالی غور برابر به ۳۴ به دست آمده است. این در حالیست که در بین پوهنحی های مختلفه بالاترین نسبت استاد به محصل مربوط به پوهنحی زراعت به نسبت ۱ به 24 و پایین ترین نسبت مربوط به پوهنحی کمپیوتر سانیس به نسبت ۱ به 54 است.

 

جدول شماره(6). نسبت استاد به محصل در پوهنحی‌های موسسه تحصیلات عالی غور است در سال ۱۳۹9

نام پوهنحی	تعداد محصلان	تعداد اعضای کادر علمی	نسبت استاد به محصل
تعلیم و تربیه	1830	43
زراعت	220	6
کمپیوتر ساینس	172	6
جمع کل	2222	53

گراف مقایسه نسبت استاد به محصل در پوهنحی‌های موسسه تحصیلات عالی غور، سال ۱۳۹9

 موسسه تحصیلات عالی غور در جایگاه یک موسسه تحصیلات عالی ملی، سالانه تعداد زیادی از فارغان معارف سراسر کشور را جذب مینماید، طی سال‌های گذشته این روند رو به رشد بوده و هرسال بر تعداد محصلانی که در موسسه تحصیلات عالی غور جذب می‌شوند، افزوده میشود، چگونگی افزایش شمار محصلان موسسه تحصیلات عالی غور در گراف زیر نشان داده شده است.

گراف شماره(11)روند افزایش جدید الشمولان موسسه تحصیلات عالی غور طی 4 سال اخیر

گراف

 

 شکل فوق نشان میدهد که میزان جدید الشمولان موسسه تحصیلات عالی غور در 4 سال اخیر بیشتر از دو برابر میزان جدید الشمولان در پنج سال اول فعالیت های علمی موسسه تحصیلات عالی غور بوده است.

موسسه تحصیلات عالی غور به منظور افزایش کیفیت خدمات آموزشی تحقیقی، تطبیق هر چه بیشتر و بهتر لایحه کریدت و دستیابی به اهداف استراتیژیک خویش نیاز به گسترش امکانات و منابع از جمله افزایش تعداد کادر علمی دارد. به همین منظور به ابتکار هیئت رهبری موسسه تحصیلات عالی غور در سال 1399 ه.ش کمیته تشکیل موسسه تحصیلات عالی غور با حضور افراد متخصص در حوزه تعلیم و تربیه و اداره و مدیریت تشکیل گردید تا با توزیع پرسشنامه ها وضعیت موجود پوهنحی ها را از نظر منابع انسانی بخصوص تعداد اعضای کادر علمی ازریابی نماید سپس نیازمندی‌های موسسه تحصیلات عالی غور را از نظر جذب کادر علمی با در نظرداشت تعداد اعضای کادر علمی موجود، مکلفیت‌های علمی اعضای کادر علمی، تعداد دیپارتمنت‌ها، تعداد محصلان و اهداف استراتیژیک آن سنجش نماید؛ هر یک از پوهنحی وضعیت موجود خویش را بیان و با در نظرداشت لوایح مقررات برای افزایش تعداد اعضای کادر علمی پیشنهاد ارسال نموده اند.

این کمیته پلان دارد تا بعد از بررسی و تحلیل پرسشنامه‌ها، پلان تشکیل موسسه تحصیلات عالی غور در سال 1400 را ترتیب داده است. گزارش این پلان نشان میدهدکه پوهنحی‌های سه گانه موسسه تحصیلات عالی غور با توجه به اهداف بلند مدت و اجرای برنامه‌های انکشافی، نیاز به افزایش تعداد اعضای کادر علمی لایق و مستعد در مقاطع ماستر و دکترا دارند. جدول زیر پیشنهاد کمیته تشکیل موسسه تحصیلات عالی غور را مبنی بر افزایش تعداد اعضای کادر علمی به تفکیک پوهنحی نشان میدهد.

جدول تعداد اعضای کادر علمی به تفکیک پوهنحی ها

نام پوهنحی	تعداد کادر علمی	تعداد بست پیشنهادی برای جذب کادر علمی	مجموع
تعلیم و تربیه
زراعت
کامپیوتر ساینس
جمع کل

 

موسسه تحصیلات عالی غور به عنوان یکی از بزرگترین مراکز علمی کشور در حوزه مرکز افغانستان واقع شده است، متقاضیان زیادی از غور و ولایت‌های همجوار آن علاقه دارند تا در این نهاد اکادمیک در رشته‌های علمی متفاوت در مقطع لیسانس تحصیل نمایند، و تعداد زیادی از جوانان هم که به دلیل مشغولیت‌های شغلی فرصت تحصیل در طول روز را ندارند انتظار دارند تا در برنامه‌های شبانه در موسسه تحصیلات عالی غور ادامه تحصیل دهند، به همین اساس موسسه تحصیلات عالی غور در نظر دارد تا رشته‌های علمی و دیپارتمنت‌های جدید را مطابق به نیازمندی‌ها، تقاضای موجود و شرایط بازار کار تاسیس نماید. از جانب دیگر یکی از استراتیژی های انکشافی اهداف موسسه تحصیلات عالی غور در پلان استراتیژیک هذا تدویر هر چه بیشتر برنامه های تحصیلی شبانه، با در نظرداشت امکانات و شرایط و تقاضای موجود میباشد، به همین منظور بود و کمیته‌های نیاز سنجی را به منظور ازریابی ظرفیت ها و نیاز های پوهنحی در زمینه تدویر برنامه های روزانه و برنامه تحصیلی شبانه تاسیس نموده است.

 آنچه مسلم است این است که دستیابی به همه این اهداف نیازمند جذب کادر علمی لایق و مستعد در مقاطع داکتر و ماستر میباشد. با توجه به این، مهم است که موسسه تحصیلات عالی غور پیشنهاد جذب 30 تن کادر علمی جدید را به دلیل دستیابی به برنامه های انکشافی همچون افزایش ظرفیت جذب جدید الشمولان، انکشاف دیپارتمنت‌ها و رشته‌های علمی، تدویر برنامه‌های تحصیلی شبانه به وزارت تحصیلات عالی ارسال نموده است.

 

ارتقاء ظرفیت

تولید دانش یکی از وظایف مهم پوهنتون‌ها و موسسات تحصیلات عالی بوده و آن گاهی که اعضای هیات علمی در تولید دانش توانمند باشند در آموزش نیز افراد موفقی خواهند بود. در حال حاضر موسسه تحصیلات عالی غور دارای 60 عضو کادر علمی اکثرا جوان پویا و متخصص است، بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از مجموع 60 تن عضو کادر علمی 4 فیصد از استادان موسسه در مقطع دکترا در حال تحصیل میباشند، 56 فیصد دارای مقطع تحصیلی ماستر و 40 فیصد دارای درجه تحصیل لیسانس میباشد. در این میان، تعداد اساتید خانم که درجۀ تحصیلی ماستری را تکمیل نموده یا در حال تکمیل کردن هستند بسیار اندک است.

نکته: جدول ذیل نشاندهنده سطح تحصیلی استادان موسسه تحصیلات عالی غور می باشد:

 گراف شماره (۱۲) نشان میدهد که بیشترین اعضای کادر علمی موسسه به ترتیب دارای درجهء تحصیلی لیسانس و ماستر میباشند.

گراف شماره( 12) درجه تحصیلی استادان موسسه تحصیلات عالی غور

گراف

از طرف دیگر استادان موسسه تحصیلات عالی غور در طول چندین سال گذشته با سپری نمودن معیار‌های موجود برای ارتقاء رتبه های علمی خود توانسته اند ظرفیت های کاری و علمی خود را ارتقا بخشند که جدول ذیل گویای این امر می باشد:

جدول شماره (8 )تعداد اساتید به تفکیک جنسیت و رتبه علمی
		پوهیالی	پوهنیار	پوهنمل	پوهندوی	پوهنوال	پوهاند	مجموع
	ذکور	24	20					44
	اناث	1						1
	مجموع	25	20					45

 

با توجه به جدول فوق 98٪ از مجموع اساتید موسسه تحصیلات عالی غور را استادان ذکور و ٪‌ 2 آنرا نیز استادان اناث تشکیل میدهند.

نظر به جدول فوق از کل تعداد اعضای کادر علمی موسسه تحصیلات عالی غور، ۳۹٪ دارای رتبه علمی پوهیالی و نامزد پوهنیار، ٪42 دارای رتبه علمی پوهنیار هستند.

 

گراف شماره(13 )درصد استادان موسسه تحصیلات عالی غور به تفکیک رتبۀ علمی

گراف

 

گراف شماره( 14 ) نمایی کٌلی به استادان موسسه تحصیلات عالی غور از نگاه رتبه علمی

گراف

 

موسسه تحصیلات عالی غور در چند سال اخیر تلاش جدی نموده تا استادان را در برنامه های ارتقاء ظرفیت معرفی نماید و به خاطر رسیدن به این مهم توامیت‌های فراوانی را در سطح داخلی و خارجی به امضا برساند.

بطور کل برنامه های موجود ارتقاء ظرفیت برای اعضای کادر علمی موسسه تحصیلات عالی غور را میتوان به دو دسته برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم نمود. این برنامه ها بیشتر به منظور اعزام اساتید به تحصیل در مقطع دکترا و ماستری بوده است.

 

از جمله برنامه های فعال در این زمینه:

برنامه‌های کوتاه مدت برای ارتقاء ظرفیت اعضای کادر علمی شامل موارد ذیل:

• اعزام به سفر های کوتاه مدت علمی برای آموزش زبان و کورس های تخصصی؛
• برگزاری ورکشاپ ها و سمینار ها برای اعضای کادر علمی در مورد روش تدریس؛

کمیته ارتباطات خارجی که اخیرا در موسسه تحصیلات عالی غور ایجاد شده، در راستای ایجاد ارتباطات مستحکم با مراکز علمی بیرونی نقش موثری میتواند داشته باشد، این مرکز سعی دارد تا اولاً توامیت‌های بیشتری را با پوهنتون‌های خارجی برقرار نماید و در بخش بازار یابی، موسسات و نهادهای پشتیبان نهادهای علمی به ارتباط گردد.

موسسه به کمک وزارت تحصیلات عالی کشور نهایت تلاش خود را به کار بسته تا خود را به حداقل معیارهای استندرد داخلی در جهت بالا بردن ظرفیت استادن داشته باشد اما با وجود تمام تلاش‌ها هنوز هم با مشکلات جدی از این ناحیه رو به رو است. موسسه تحصیلات عالی غور جهت افزایش ظرفیت‌های علمی و تحقیقی اعضای کادر علمی موسسه تحصیلات عالی غور با چالش مواجه میباشد، اهم این چالش ها عبارت اند از:

• کمبود اعضای کادر علمی و اداری در سطح پوهنحی ها و مصروفیت بیش از حد استادان به کارهای تدریسی و اداری که مانع انجام تحقیقات علمی می‌شود؛
• پایین بودن میزان مبادلات علمی بین پوهنتون‌ها در سطح ملی و بین المللی و انحصار توامیت ها به اعزام استادان برای ادامه تحصیل؛
• کمبود فرصت های مطالعاتی برای استادان به دلیل تعداد زیاد مکلفیت درسی و اداری اساتید؛
• کمبود فرصت های مناسب برای ارتقاء ظرفیت استادان اناث؛
• توزیع نا عادلانه فرصت‌ها و منابع برای تمامی پوهنتون‌ها؛

 

به منظور رفع چالش های موجود و رسیدن به اهداف مورد نظر پیشنهاد‌های ذیل را میتوان مطرح نمود:

• اعزام استادان به کنفرانس های علمی داخلی و خارجی مبتنی بر تخصص و رشته مربوطه؛
• جذب اساتید با توجه به رشته تخصصی آن‌ها؛
• ایجاد زمینه ماستری و دکترا برای اساتید باتوجه به تخصص و توانایی آن ها؛
• افزایش زمینه سفرهای کوتاه مدت در رشته تخصصی اساتید برای بالا بردن توانایی آن‌ها؛
• ایجاد زمینه‌های لازم برای افزایش جذب اساتید جدید؛
• دعوت از استادان داخلی و خارجی در مقطع دکترا و ماستری جهت تدویر ورکشاپ‌های ارتقا ظرفیت مثل روش تحقیق، برگذاری سمینار پیرامون برنامه OBE & SCL و غیره؛
• اعزام استادان به برنامه کوتاه مدت ارتقاء ظرفیت در زمینه روش تحقیق و مدیریت پروژه؛
• ارتقاء مهارت های نظری و عملی استادان در زمینه روش تحقیق و مدیریت برنامه‌های تحقیقاتی؛
• ایجاد زمینه استفاده از آموزش الکترونیک؛

تحقیقات علمی و پلان گذاری

در جهان امروز پیشرفت و توسعه کشور‌ها بر مبنای علم و دانش استوار است. تحقیق و تولید علم از مهم‌ترین عناصر رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، صنعتی و سیاسی کشورها به حساب می آیند. توفیق ما در این زمینه‌ها در صورتی امکان پذیر است که در استراتیژی ها و برنامه‌ریزی‌های کلان کشور توجه مناسبی به تحقیق و تولید علم صورت گیرد. این مهم در استراتیژی پلان وزارت تحصیلات عالی انعکاس یافته و قانون جدید تحصیلات عالی نیز با رویکرد افزایش تحقیقات علمی اعضای کادر علمی تصویب شده است. در همین راستا گسترش فعالیت های علمی اعضای کادر علمی از اهداف اصلی موسسه تحصیلات عالی غور در پلان استراتیژیک هذا میباشد و استراتیژی ها و برنامه های مشخص و هدفمندی هم در این زمینه برای دستیابی به این هدف تدوین شده است.

بر این اساس کمیته تحقیقات علمی موسسه تحصیلات عالی غور که در سال 1398 در سطح موسسه موسسه تحصیلات عالی غور ایجاد شد و در سال 1399 در موسسه تحصیلات عالی غور به فعالیت آغاز نموده است.

تحقیقات علمی دارای وظایف اصلی به شرح ذیل میباشد:

• تنظيم، رهنمايي و مساعدت در امور تحقيقات علمي موسسه و ساير مؤسسات علمي افغانستان و دانشمندان خارج كادر علمي؛
• فراهم آوري تسهيلات ممكنه جهت تحقيق براي محققان داخلي و خارجي؛
• مساعدت علمي و مشورتي با وزارت خانه‌ها، تصدي‌ها و ساير مؤسسات، اعم از دولتي و خصوصي، مطابق به لوايح و طرز العمل‌هاي خاص؛
• اجراي امور علمي، تحقيقي و مشورتي دولتي و خصوصي در مقابل حق الزحمه كه توسط شوراي تحقيق تعيين ميشود؛
• تهيه اسناد و گزارش‌هاي تحقيقاتي از منابع داخلي و خارجي غرض استفاده محققان؛
• نشر نتايج تحقيق طبق پاليسي نشراتي دولت جمهوري اسلامي افغانستان از طريق مجله اختصاصي و ساير نشرات؛
• برقراري و تحكيم روابط و همكاري متقابل با مؤسسات علمي و تحقيقاتي مختلف داخلي و خارجي؛
• جلب بيشتر كمك‌هاي كشورهاي کمک کننده و مؤسسات ملي و بين المللي، طبق پاليسي دولت جمهوري اسلامي افغانستان، به منظور انكشاف تحقيقات علمي؛
• اجراي وظايف تحقيقاتي علمي كه از طرف مقامات صالحه به اين مركز سپرده ميشود؛

کمیته تحقیقات علمی به منظور تامین هرچه بیشتر انسجام در اجرای وظایف و دستیابی به اهداف خویش، کمیته های فرعی ذیل را تاسیس نموده است:

1. کمیته تحقیق و ارزیابی: این کمیته وظایف ذیل را اجرا مینماید:

• بررسی مقالات علمی؛
• بررسی پروپوزل های تحقیق؛
• بررسی سمینار‌های علمی؛
• بررسی رساله‌های علمی اعضای کادر علمی.

2. کمیته سفر‌ها، سمینار‌ها و کنفرانس‌های علمی و تحقیقی: این کمیته وظایف ذیل را اجرا مینماید:

• معرفی استاد برای اعزام به سفر علمی بنا به موضوع سفر و تخصص استاد؛
• بررسی دستاوردها و مفیدیت سفرها و کنفرانس‌ها؛
• ارزیابی و بررسی گزارش کامل از سفر های علمی.

 

3. کمیته نیاز سنجی و پروژه یابی: این کمیته وظایف ذیل را اجرا مینماید:

• جستجو، تشویق و ترغیب مراجع تمویل کننده؛
• تهیه و جمع آوری پروپوزل‌ها؛
• تعیین محل اجرای پروژه‌ها؛
• تعیین اشخاص اجرا کننده؛
• جذب منابع مالی پروژه ها؛

قابل یادآوریست که کمیته های فرعی کمیته تحقیقات درتمام پوهنحی های موسسه تحصیلات عالی غور تاسیس گردیده است که دربخش‌های مربوط و رشته‌های گوناگون برای هماهنگ ساختن تحقیقات درعرصه‌های مربوطه فعالیت مینمایند.

اهم مشکلات در این زمینه عبارت اند از:

• نبود اختصاص وجوه کافی در بودجه ملی به منظور انجام برنامه های تحقیقاتی؛
• تحقیق محور نبودن سیاست های وزارت تحصیلات عالی؛
• نبود حمایت و تشویق کافی از تحقیقات استادان و محصلان از جانب وزارت تحصیلات عالی؛
• ناکافی بودن تجهیزات و امکانات برای انجام تحقیقات علمی در سطح پوهنتون‌ها از جمله ناکافی بودن دسترسی اعضای کادر علمی به منابع علمی جدید و کتابخانه های معتبر بین المللی؛
• کم بودن فرصت‌های تحقیقاتی و مطالعاتی اعضای کادر علمی؛
• ناکافی بودن روابط آکادمیک و توأمیت علمی با پوهنتون های بین المللی و مراکز تحقیقاتی در زمینه طرح و انجام تحقیقات علمی؛
• ناکافی بودن مبادلات علمی بین پوهنتون ها در سطح ملی و بین المللی؛
• نبود استقبال کافی و تمایل موسسات دولتی، غیر دولتی و مراکز صنعتی برای بکارگیری نتایج حاصله از تحقیقات علمی و اخذ خدمات مشورتی،
• کمبود ارتباط اعضاء کادر علمی دانشگاه‌ها با محیط‌های کاری و مراکز تحقیقاتی؛
• کاربردی‌نبودن محتوای پایان‌نامه‌ها در بسیاری از موارد و نبود تناسب لازم میان محتوای پژوهش‌های اعضای کادر علمی در سطح تحصیلات فوق لیسانس با نیازهای واقعی کشور؛
• نبود ساز و کار مناسب و علم کافی برای تبدیل علم به ثروت و تجاری‌سازیِ نتیجه تحقیقات علمی و دیر بازده بودن و یا عدم بازدهی فعالیت‌های تحقیقاتی از نظر مالی؛

اهم برنامه ‌ها و پیشنهاد ها

  با توجه به موارد فوق‌الذکر در این برهه از زمان که تحقیق و تولید علم می‌تواند در راستای دستیابی کشور به رشد و توسعه پایدار، کسب درآمد و همچنین حل مشکلات و چالش‌های موجود نقش مهمی ایفا نماید. موارد زیر می‌بایست در حوزه تحقیق و پلانگذاری مورد توجه قرار گیرد:

• تعيين اولويت‌هاي تحقيقاتي کشور در مقاطع زماني کوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلند مدت و تدوین پالیسی تحقیقاتی به منظور هدفمند ساختن تحقیقات و مشخص ساختن نیاز های تحقیقی در سطح ملی و منطقه ای؛
• سامان‌دهي طرح‌هاي تحقيقاتي پوهنتون ها، منوگراف های دوره لیسانس و تیزس ماستری و جهت‌دارنمودن موضوعات انتخابي براساس پالیسی تحقیقاتی کشور(مندرج درفقره 1)
• افزایش بودجه عادی و اختصاص بودجه تحقیقی برای پوهنتون ها و موسسات دولتی؛
• جستجوی منابع مالی جهت دستیابی به کانال دایمی تمویل پروژه‌های تحقیقاتی استادان ومحصلان موسسه تحصیلات عالی غور؛
• فراهم نمودن محیط سالم و پویا، توسعه زيرساخت‌هاي اصلي جهت تحقق اهداف در زمينه‌هاي تقويت و ايجاد مراکز و مؤسسات علمي و تحقیقی، و گسترش تحصيلات فوق لیسانس و حمایت مادی و معنوی از تحقیقات علمی اعضای کادر علمی در کشور
• نهادينه‌کردن تحقيقات مشترک بين پوهنتون‌ها، مؤسسات تحصیلات عالی، پوهنحی‌ها در داخل کشور و در سطح منطقه‌اي و بين‌المللي و ترویج فرهنگ تحقيقات مشترک ملي و بين‌المللي؛
• ايجاد ساز و کار مناسب ارتباط صنعت و موسسه با بازنگري و تقويت لوایح و مقررات؛
• ارزش‌دهي به محققین و نخبگان کشور و حمايت از ايجاد تشکل‌ها و انجمن‌هاي علمي تخصصي نخبگان و حفاظت از حقوق مالکيت معنوي و ثبت اختراعات؛
• ارتقای مستمر کمی و کیفی تجهیزات و امکانات تحقیقاتی و تسهیل امکان دسترسی محققان به منابع علمی و تجهیزات تحقیقاتی؛
• تحکیم و تقویت روابط آکادمیک و امضای توأمیت‌ها با پوهنتون‌های بین المللی و مراکز تحقیقاتی در زمینه طرح و اجرای تحقیقات علمی مشترک، ایجاد و گسترش همکاری‌ها و تبادل اعضای کادر علمی و تحقیقی و تقویت مهارت تحقیقی استادان پوهنتون‌های کشور؛
• بلند بردن سطح توانمندی های تحقیقی اساتید و محصلان؛
• ایجاد تغییرات در سیستم تحصیلات عالی به خصوص تصحیح کاریکولم‌ها و تهیه امکانات لازم به منظور تحقیق محور ساختن سیستم آموزشی و تاکید بر افزایش مطالعات علمی و پروژه های تحقیقی محصلان؛
• تجهیز، توسعه و به روزکردن آزمایشگاه‌ها، کتابخانه ها و مراکز تحقیقاتی؛
• جستجوی امکانات و تسهیل زمینه سهم گیری و اشتراک اعضای کادر علمی و محصلان در کنفرانس های داخلی و خارجی؛
• حمایت از برنامه های تحقیقی و کنفرانس های علمی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی؛
• گسترش ارتباطات علمی بین محققین داخلی و خارجی؛
• غنی سازی و تخصصی ساختن نشریه های علمی پوهنتون ها متناسب با معیار های بین المللی؛
• فراهم ساختن زمینه نشر مقالات علمی استادان در مجله های معتبر بین المللی؛
• ایجاد وب سایت مشخص برای نشر آثار علمی و تحقیقی اعضای کادر علمی؛
• ایجاد مرکز تحلیل ارقام؛
• تاسیس لابراتوار نوشتاری؛
• تاسیس کتابخانه دیجیتالی در سطح موسسه تحصیلات عالی غور.

 

توسعه کریکولم

یکی از مهم ترین عناصر در نظام تحصیلات عالی و پوهنتون ها کریکولم ها یا برنامه های درسی هستند که نقش تعیین کننده و غیر قابل انکاری را در راستای تحقق اهداف و رسالت‌های آموزش عالی از نظر کمی و کیفی ایفا میکنند. با توجه به اهمیت موضوع آمران دیپارتمنت های پوهنحی تعلیم و تربیه موسسه تحصیلات عال غور در سال 1398 و 1399در پروسه بازنگری ملی نصاب در ورکشاپ های که توسط وزارت تحصیلات عالی تدویر یافته بود اشتراک فعال و موثر داشته اند که کاریکولم های معیاری برای پنج سال تحصیلی تدوین گردیده است.

نظام تحصیلات عالی برای گذر از مسایل کمی و یکسان سازی آموزش ضمن توجه به منابع و تجهیزات نیاز به ارتقاء کیفیت آموزشی از طریق اصلاح و بازنگری کریکولم ها دارد. انکشاف کریکولم و معیاری ساختن آن‌ها، مورد توجه و تمرکز موسسه تحصیلات عالی غور و اعضای هیئت علمی آن بوده و همواره بر طرح و اجرای برنامه‌های موثر و کارآمد برای رفع چالش‌ها و نواقص با رویکرد اصلاح مواد درسی، و روش‌های تدریس با درنظرداشت نیاز‌های با زار تاکید شده است.

 

مهمترین چالش‌ها و نکات ضعف در قسمت توسعه و ارزیابی کاریکولم های موجود قرار ذیل اند:

• عدم تحقیق محور بودن تحصیلات عالی و بی توجه بر سیستم آموزش نتیجه محور؛
• نبود برنامه های مستمر در سطح وزارت تحصیلات عالی جهت ارزیابی و نیاز سنجی و تجدید نظر در کاریکولم ها؛
• نبود توجه دقیق و موثر کمیته تضمین کیفیت برکیفیت و محتوای کریکولم ها؛
• نبود برنامه‌های کافی جهت آموزش و توانمندی اعضای کادر علمی در زمینه‌ی تدوین و اصلاح کاریکولم ها؛
• نا کافی بودن تعداد کریدت بعضی از مضامین با توجه به محتوای آن؛
• نبود توجه و تاکید کافی بر استفاده از روش های تدریس مناسب و استفاده از تکنولوژی آموزشی؛
• معیاری نبودن محتوای درسی و منابع درسی بعضی از مضامین؛
• عدم مطابقت نوعیت مضامین با نیاز های بازار کار؛
• توجه به انتقال دانش نه مهارت های لازمی؛

 

 

 

تضمین کیفیت و اعتبار دهی

موسسه تحصیلات عالی غور به خاطر ارتقای کیفیت سازمانی دارای ساختار های اصلی و کمیته ای در سطح موسسه و پوهنحی ها می باشد. این نهاد اکادمیک از این ساختارها برای ارتقای کیفیت و اخذ اعتبار لازم اکادمیکی بر اساس معیار های قبلاً تعریف شده تضمین کیفیت استفاده می نماید. این ساختار شامل بخش های ذیل می باشد:

1. کمیته اصلی تضمین کیفیت در سطح موسسه
2. کمیته های فرعی تضمین کیفیت در سطح پوهنحی ها

کمیته اصلی تضمین کیفیت توام با کمیته های فرعی وظیفه نظارت و ارزیابی و ارتقای کیفیت تدریس، تحقیق، خدمات و ارتقای ظرفیت در سطح موسسه تحصیلات عالی غور را برعهده داشته و برای ارتقای دانش تحصیلی توام با مهارت های مسلکی جهت نیل به اخذ اعتبار از طرف وزارت تحصیلات عالی عملاً فعالیت می نماید.

تهیه مواد درسی

مواد درسی از جمله منابع اساسی است که استادان جهت تدریس از آن استفاده می نمایند. این مواد بر فهم و دانش محصلان افزوده و منابع خوبی جهت تحقیق و کار های عملی می باشد. مواد درسی دارای اشکال و انواع مختلفی بوده که هدف نهائی آن کمک به محصلان و افزایش ظرفیت علمی آنها است. مواد درسی موسسه تحصیلات عالی غور به اساس کریکولم و مفردات درسی تایید شده از سوی مقام محترم وزارت تحصیلات عالی از منابع جدید ذیل تهیه و ترتیب می گردد:

1. استفاده از کتب معتبر علمی درسی (Text Books) داخلی و خارجی.
2. استفاده از مقالات علمی تحقیقی انجام شده توسط محصلان در سطح ملی و بین المللی.
3. استفاده از خلاصه کنفرانس ها و ورکشاپ های علمی در سطح ملی و بین المللی.
4. استفاده از منابع کتابخانه های دیجیتالی و آنلاین.
5. استفاده از امکانات سمعی و بصری.

          شاخص های اصلی برای تهیه مواد درسی قرار ذیل اند:

1. مطابقت با شیوه آموزشی محصل محور
2. بهبود ساختار تدریس
3. تنوع شیوه های آموزش
4. جدید بودن مواد درسی مورد نیاز
5. تهیه مواد درسی مبتنی بر اهداف موسسه و پوهنحی ها

 

آموزش الکترونیک

آموزش یكی از مهمترین اركان نظام‌ های اجتماعی به شمار میرود. در جوامع پیشرفته كه روز به روز بر پیچیدگی آن افزوده می شود بدون آموزش های لازم، زندگی ممكن نخواهد بود. به تناسب گسترش مهارت‌های كار و زندگی در شرایط كنونی، نظام آموزش هر جامعه ای نیاز به ارتقاء كمی و كیفی دارد. در عصر حاضر گسترش سریع شبکه‌های محلی در سازمان‌ها و هم چنین افزایش روز افزون کاربران اینترنت موجب پدیدار شدن چشم‌اندازهای نو در آموزش اثربخش و خلاقانه و تحقق آرمان «فرصت‌های برابر آموزشی» با بهره‌‍‎‏‌گیری از ظرفیت‌های مبتنی بر آموزش الکترونیکی گردیده است. از آنجا که کشور ما نیز در مقوله آموزش به دنبال رسیدن به معیارهای جهانی و منطقه‌ای است، در آن نمی‌توان نقش آموزش الکترونیک را نادیده گرفت. پس از شیوع عالم‌گیر وایرس کرونا در ابتدای سال تحصیلی 1399 تلاش های در جهت استقرار سیستم آموزشی در سطح وزارت تحصیلات عالی افغانستان صورت گرفت که موسسات تحصیلات عالی و پوهنتون ها تلاش های مساعی شان را به خرج دادن تا از آموزش الکترونیکی استفاده اعظمی نمایند.

خوش‌بختانه موسسه تحصیلات عالی غور با استفاده از برنامه سیستم مدیریت آموزشی در اوایل سال 1399 رسما شروع به فعالیت نموده است. این برنامه با اهداف مشخص بعد از تائید وزارت تحصیلات عالی و مطابق با لوایح و قوانین موجود شروع به فعالیت نموده است.

موسسه تحصیلات عالی غور برنامه آموزش الکترونیک را به دلیل رسیدن به اهداف ذیل برگزار نمود:

• محصل محور شدن پروسۀ آموزش؛
• شریک ساختن یافته ها و سهیم شدن در پروسۀ آموزش جهانی؛
• متعارف و متداول ساختن تکنالوژي معلوماتی و ارتباطی در محیط آموزش؛
• زمینه سازی آموزش برای هموطنانی که خود را با محدودیت‌های صنف‌های درسی رو در رو عیار ساخته نمیتوانند؛
• ارتقای کیفیت آموزش و تحقیق در نهادهای تحصیلی کشور.

قابل یادآوری است که کمیته های آموزش الکترونیک بخاطر هم آهنگی و انسجام امور درسی در سطح موسسه و پوهنحی ها نیز ایجاد گردیده است.

 مشکلات و چالش ها برای رسیدن به اهداف متوقعه وجود دارد که می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• ناکافی بودن تجهیزات و امکانات در این زمینه؛
• نبود تشکیل کافی در تکنالوژی معلوماتی؛
• پایین بودن حجم و پهنای باند اینترنت در غور؛
• پایین بودن سرعت و اختلالات تخنتیکی در سیستم اینترنت؛
• نا آشنایی برخی از استادان با برنامه های کامپیوتری؛
• نبود بودجه مشخص در این زمینه؛

 با توجه به شرایط موجود و نیاز مبرم به ایجاد برنامه های آموزش الکترونیک به منظور سهولت در آموزش، تغییردر سیستم سنتی آموزش و پژوهش؛ رسیدن به استندردهای بین‌المللی و ایجاد شرایط مناسب برای محصلانی‌که نمیتوانند در صنوف حضوری حاضر شوند، موسسه تحصیلات عالی غور شروع چنین پروگرامی را در صدر امورات خود قرار داده و با یک نگاه کلی و مثبت به سمت آن در حرکت میباشد. بدون شک نبود امکانات میتواند در اجراء برنامه اختلالاتی را وارد سازد اما تجربه کارکرد موسسه تحصیلات عالی غور این را ثابت ساخته که میتواند از فرصت ها به خوبی استفاده نماید و چالش ها را مرفوع سازد، از همین رو به منظور رسید به اهداف متوقعه پیشنهادات ذیل می تواند راهگشا باشد:

• در نظر گرفتن امکانات و تجهیزات بیشتر برای پیش برد برنامه؛
• ایجاد فرصت های بیشتر به منظور اعزام استادان به سفرها علمی و برنامه های ارتقاء ظرفیت مطابق با موضوع؛
• برگزاری صنوف تخصصی آموزش کامپیوتر برای استادان و محصلان؛
• برگزاری ورکشاب های متعدد در سطح کشور به منظور ایجاد یک شبکه هماهنگ برای اجراء آموزش‌های الکترونیک؛
• بالا بردن پهنای باند اینترنت در موسسه تحصیلات عالی غور؛
• اختصاص بست‌های اداری و اجرایی برای برنامه؛
• اختصاص بست‌های کادر مسلکی برای شروع برنامه؛

دسترسی به تکنولوژی معلوماتی

پیشرفت روز افزون تکنولوژی و خصوصا تکنولوژی معلوماتی باعث تغییرات بسیاری در زمینه ارتقای کیفیت یادگیری و فرایند آموزش عالی به حساب می آید. دسترسی و تسلط بر تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و بهره گیری از آن در امر استراتیژیک و مهم آموزش و تربیت نیروی انسانی، خود یکی از مولفه‌های مهم قدرت در عصر حاضر به حساب میآید.

در سال های اخیر وزارت تحصیلات عالی بر استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی به منظور بهبود کیفیت تدریس و روش‌های یادگیری تاکید ورزیده است. به همین اساس مرکز تکنالوژی معلوماتی موسسه تحصیلات عالی غور در سال۱۳۹4 به پیشنهاد ریاست موسسه تحصیلات عالی غور و تایید وزارت تحصیلات عالی تاسیس گردید.

  اهداف مدیریت تکنالوژی معلوماتی

• ایجاد ساختار استندرد و علمي تكنالوژي معلوماتي؛
• یکپارچه سازي فعالان و نهادهاي تكنالوژي معلوماتي
• انتقال و عرضه خدمات تخصصي آی تی به پوهنتون‌هاي كشور، بازار و ماركت تكنالوژي معلوماتي؛
• ارتباطات و همكاري هاي علمي خارج از موسسه با پوهنتون‌هاي خارجي ونهادها و سازمان‌هاي داوطلب؛
• معرفي پروژه‌هاي تكنالوژي معلوماتي موسسه جهت مبادلات علمي براي استادان و محصلين؛
• تامين بودجه و درآمد براي پروژه ها.

با توجه به این که دسترسی موسسه تحصیلات عالی غور به تکنولوژی معلوماتی نقش نسبتا خوبی در بهبود عملکرد موسسه تحصیلات عالی غور، ارتقای کیفیت یادگیری و فرایند آموزش عالی داشته است، اما در این راستا با چالش‌هایی نیز مواجه بوده است، اهم چالش ها در این زمینه عبارت اند از:

• نبود یک بودجه اختصاصی در زمینه؛
• پایین بودن سرعت انترنت؛
• کم بودن پهنای باند انترنت؛
• ناکافی بودن ولتاژ برق؛
• ناکافی بودن تشکیل اداری؛

اهم پیشنهادات در این زمینه عبارت اند از:

• وسعت دادن پهنای باند و سرعت انترنت؛
• ایجاد شبکه‌های داخلی میان پوهنحی‌ها و شعبه‌های مختلف موسسه تحصیلات عالی غور؛
• دیجیتالی ساختن کتابخانه ‌ها؛

 

 

 

 

دسترسی به تحصیلات عالی

در سال های قبل موسسه تحصیلات عالی غور با نبود فضای کافی و اتاق‌های درسی مورد ضرورت در قسمت جذب داوطلبان دچار مشکل بوده و نمیتوانست در محیط اجاره‌یی و فضای تنگ به جذب و پرورش بیشتر جوانان اقدام نماید؛ با اعمار ساختمان‌های جدید درسی؛ محیط سبز و ایجاد شانزده پوهنحی متفاوت با رشته‌های مناسب و مطابق به بازار کار توانسته داوطلبان زیادی را در رشته های دلخواه جذب نماید.

  امروزه ایجاد فضای مناسب درسی و حمایت قاطع از محصلان و تشویق شان برای ادامه تحصیل با انگیزه قوی از طریق نظارت و ارزیابی صنف‌های درسی، رسیده‌گی به شکایت‌های امتحانات، و ارایه خدمات برای محصلانی که در خواست لیلیه و بدل اعاشه دارند، باعث شده است که تعداد زیادی از جوانان غور و دیگر ولایت‌ها علاقمند سپری نمودن دوره تحصیلی به موسسه تحصیلات عالی غور گردند.

غور از نظر شرایط امنیتی، مکانی نسبتا مناسب برای تحصیل است، این امر باعث شده، تعداد زیادی از شاملین این موسسه از ولایت‌های دیگر کشور باشند.

حمایت از ایجاد رشته‌های جدید مطابق به بازار کار برای جوانان در اولویت کاری این بخش بوده تا جوانان بیشتری مطابق به نیاز جامعه در داخل موسسه تحصیلات عالی غور پرورش یابند.

افزایش نسبی پوهنحی‌ها و استادان در چوکات موسسه تحصیلات عالی غور، یکی از عمده عواملی است که برعلاوه تشویق علاقمندان به تحصیل در این مرکز اکادمیک، منجر به افزایش قابل توجه پذیرش محصلان در امتحان کانکور نیز شده است.

از طریق استادان و مدیران بخش اناث، فضای مناسب و ارتباط دوستانه برای خانم‌ها در محیط غور ایجاد شده و با تدویر برنامه‌های آموزش کامپیوتر، ورزش، و مطابق به خواست محصلان اناث برگزاری صنف‌های جداگانه برای شان در نظر گرفته شده است.

با تدویر برنامه های کمک آموزشی برای بالا بردن سطح تحصیلی و تقویت برتری های فرهنگی و اجتماعی در بین بانوان از اولویت‌های کاری آینده برای بانوان موسسه تحصیلات عالی غور خواهد بود.

راه اندازی و حمایت از بزرگترین مرکز انترنت برای بانوان در سطح موسسه تحصیلات عالی غور و تدریس برنامه‌های کامپیوتر به طور رایگان مخصوص بانوان.

تطبیق لایحه سیستم کریدیت از سال تاسیس موسسه در تمام پوهنحی‌های موسسه تحصیلات عالی غور آغاز گردیده است و از زمان شروع با سیستم کریدت فعالیت نموده است.

جهت تقویت اعمال سیستم کریدیت، موسسه تحصیلات عالی غور با برگزای کنفرانس یک روزه­ای، لایحه کریدیت را برای استادان؛ مدیران تدریسی و اجرایی و روسای پوهنحی ها تشریح کرد تا نظارت از تطبیق لایحه سیستم کریدیت و تعبیر آن مطابق به اهداف لایحه به نفع محصلان صورت گرفته باشد.

مطابق به لایحه، تعیین استادان مشاور برای محصلان در زمینه مشکلاتی که با تطبیق لایحه دچار میشوند و تشریح لایحه سیستم کریدیت برای شان از دیگر سهولت­هایی است در زمینه ایجاد شده است.

 طی سال‌های اخیر، همه ساله در شروع سال تحصیلی، لایحه کریدیت طی یک برنامه­ای خاص از طریق پوهنحی‌های مربوطه به جدیدالشمولان تشریح، توزیع و توضیح می شود.

برگزاری محفل برای نوشمولان و فارغان همه ساله در برنامه معاونیت علمی و امور محصلان بوده، تا ازین طریق بتوانیم در شروع و ختم دوره تحصیلی محصلان و فارغان خاطره خوش گذاشته و از مصارف و محفل‌های متفرقه و گزاف جلوگیری کنیم.

معاونیت علمی و امور محصلان برای بررسی بهتر اسناد، تنظیم بهتر کتاب نتایج و فارغان، جلوگیری از ترتیب کتاب‌های متفاوت و حجیم و از بین بردن بروکراسی اقدامات عملی نموده است طوری که با طراحی فارمتی جدید برای کتاب نتایج و فارغان، تمام شهرت و نتایج فارغان را در یک صفحه آماده کرده با تایید استاد رهنما و سایر افراد حقوقی دیگر دیزاین میشود.

معاونیت علمی و امور محصلان برای فارغان سال‌های گذشته فورم‌های اخذ دیپلوم و ترانسکریپت طراحی کرده که بعد از اخذ سند به بخش آرشیف محصلان بایگانی میگردد؛ هر زمانی که فارغان مجددا مراجعه نمایند با استفاده از فایل مربوطه شان فورمه های مخصوص و کپی اسناد اصلی در صورت نیاز مورد استفاده قرار میگیرد.

امروزه در موسسه تحصیلات عالی غور پروسه های تبدیلی، تاجیلی، رفع تاجیل، و منفک به صورت همزمان به شکل لست‌وار به تمام پوهنحی‌های مربوطه و مقام محترم وزارت، اداره ملی امتحانات، ریاست تعلیمات ثانوی معارف مربوط رسما خبر داده میشود. قبلا روش نامناسبی دراین بخش وجود داشت و آن این که نیاز بود هر محصل مکتوب خود را به بخش های مربوطه برده و طی مراحل کند در حالی که سیستم فعلی وضعیت را بهبود بخشیده از سرگردانی محصلان جلوگیری میکند. هم چنان محصلان واجد شرایط لیلیه و بدل اعاشه نیز بعد از تایید نظر کمیسیون به صورت لست وار به پوهنحی‌ها و مدیریت های مربوطه معرفی میگردند.

آگاهی دهی و معرفی محصلان واجد شرایط به بورسیه‌های تحصیلی کوتاه مدت و دراز مدت و هم چنان شناسایی و معرفی محصلان نیازمند به کمک هزینه‌های تحصیلی و بورسیه‌های داخلی،

محصلان و فارغان برای دریافت تجربه کاری و فراگیری کارهای عملی به درخواست خودشان به ادارات محلی معرفی شده تا بتوانند مهارت های عملی خویش را بالا ببرند.

 

 

اهم بخش علمی

ارتقای کیفیت و دست‌یابی به اعتباردهی

مؤسسه تحصیلات عالی غور در پلان انکشافی خود بر علاوه پوهنحی‌های تعلیم و تربیه، زراعت و کمپیوتر ساینس، در نظر دارد تا پوهنحی شرعیات که قبلآ نیز روی آن کار صورت گرفته، پوهنحی‌های اقتصاد و ادبیات و علوم بشری را نیز در چوکات این مؤسسه ایجاد نماید. اهداف بلند مدت مؤسسه تحصیلات عالی غور تربیه کادر‌های متخصص و مسلکی در تمام ابعاد از جمله تکنالوژی، اقتصاد و علوم انسانی می‌باشد. در آینده‌های نه چندان دور با کشورهای منطقه و جهان در تکنالوژی، صنعت، و تجارت همگام خواهند شد.

 

ارتقاء موسسه

ارتقاء از موسسه به پوهنتون،

ایجاد پوهنحی‌ها

1. تأسیس پوهنحی اقتصاد،
2. تأسیس پوهنحی ادبیات و علوم بشری،
3. تأسیس پوهنحی شرعیات،
4. تأسیس پوهنحی حقوق و علوم سیاسی،

 

توامیت‌های علمی با موسسات تحصیلی معتبر داخلی و بین‌المللی

توامیت‌های علمی- فرهنگی از جمله برنامه‌های بین‌المللی در تمام پوهنتون‌های معتبر جهان است. این توامیت زمینه ی رشد علمی موسسات و انتقال تجربیات جدید را از یک پوهنتون به پوهنتون دیگر مساعد می‌سازند. داشتن ارتباطات علمی و همکاری‌های فرهنگی در تمام جهان در برنامه‌های انکشافی موسسات تحصیلات عالی قرار دارد. مؤسسه تحصیلات عالی غور برای انکشاف اکادمیک کادر‌های مسلکی این مؤسسه در نظر دارد تا با پوهنتون‌های معتبر افغانستان و کشور‌های منطقه و جهان توامیت‌ اکادمیک خود را بر قرار سازد.

1. توامیت‌ علمی و تحقیقی با پوهنتون‌های معتبر داخلی،
2. توامیت علمی و فرهنگی با پوهنتون‌های کشور‌های منطقه،
3. توامیت علمی و فرهنگی با پوهنتون‌های بین‌المللی،

 

بلند بردن ظرفیت‌ها

مؤسسه تحصیلات عالی غور به‌حیث یک نهاد تحصیلی جدیدالتأسیس، کادر‌های علمی خویش را با دقت تمام استخدام نموده است که پروسه استخدام استادان تحت نظر ریاست محترم انسجام امور علمی صورت می‌گیرد. از آنجایی‌که استادان این مؤسسه اکثرآ جوان استند و نیاز به اندوختن تجربیات بیشتر دارند تا در آینده از عهده تدریس به صورت درست نظری و عملی بر آمده بتوانند. به همین لحاظ بلندبردن ظرفیت‌های علمی استادان در اولویت‌کاری بخش اکادمیک این مؤسسه است. همچنان در نظر داریم تا تمام استادان این مؤسسه که یکتعداد شان با درجه علمی لیسانس به تدریس می‌پردازند، به درجه علمی ماستر و دوکتورا داشته باشند و از کورس‌های کوتاه مدت که به تجربیات شان می‌افزاید در داخل و خارج از کشور نیز مستفید گردند.

1. معرفی استادان به بورسیه‌های ماستری و دوکتورا در داخل و خارخ از کشور،
2. معرفی استادان در برنامه تحقیقی و پژوهشی کوتاه مدت در داخل و بیرون از کشور،
3. اجراآت مقتضی جهت طی مراحل پروسه ارتقا و تثبیت رتب علمی استادان،
4. تلاش و تشویق استادان جهت تحقیق و تالیف کتب مطالعاتی و ممد درسی،
5. تلاش برای چاپ و نشر آثار و تحقیقات علمی استادان توسط مراجع مربوط،
6. ایجاد برنامه‌های تقویتی(تدریسی و تحقیقی) در مؤسسه تحصیلات عالی غور به همکاری استادانی‌که ماستری و دوکتورای خویش را تکمیل می‌نمایند،
7. ارزیابی اجراآت وظیفوی کارمندان و کارکنان مؤسسه به موقع آن جهت ارتقاء به قدم شان،
8. اجاد زمینه چاپ و نشر مقالات و آثار علمی استادان در داخل مؤسسه،

 

برنامه‌های ارتقای ظرفت‌ و مهارت‌های کاری

این برنامه‌ها برای اعضای هیات رهبری، آمرین دیپارتمنت‌ها و کارمندان اداری مؤسسه حایز اهمیت می‌باشند. برنامه‌های آموزشی اداری در خارج و یا داخل کشور نیز مورد توجه مؤسسه تحصیلی غور قرار دارد تا بتواند ظرفیت‌ کاری پرسونل خویش را بالا ببرد.

1. آموزش برنامه‌های مدیریت و رهبری،
2. آموزش مهارت‌های کمپیوتر در بخش های اکادمیک و اداری،
3. آموزش برنامه های اداره، منجمنت، امور محاسبه، مالی و منابع بشری برای کارمندان این اداره،

 

بلند بردن مهارت‌های کارمندان تخنیکی

1. برنامه‌های آموزشی کمپیوتر برای کارمندان آی‌تی‌ در داخل و یا خارج از کشور،
2. برنامه‌های آموزشی برای لابرانت مؤسسه،
3. برنامه‌های آموزشی برای تکنیشن،
4. برنامه‌های آموزشی برای پرسونل تخنیکی مؤسسه،
5. تقویت تکنالوژی و مرکز آی‌تی،
6. آموزش کاری کارمندان مسلکی کتاب‌داری.

انکشاف و تجدید نظر نصاب تحصیلی

مؤسسه تحصیلات عالی به‌حیث عال‌ترین مراکز تحقیقاتی و تحصیلی همواره در صدد آپدیت کردن موضوعات علمی می‌باشند. به روز بودن نیز یکی از معیار‌های معتبر موسسات تحصیلی است که باید موضوعات که تدریس می‌گردند، از نظر زمانی جدید و آپدیت باشند. به روز ساختن نصاب تحصلی نه تنها یک ضرورت است بلکه برنامه‌های اساسی موسسات تحصیلی در تمام جهان می‌باشد تا در پروگرام‌های تحصیلی و موضوعات تدریسی تجدید نظر صورت گیرد. هدف از تجدید در نصاب تحصیلی همانا اختصاصی‌سازی موضوعات و موثر بودن برنامه‌های اکادمیک در ساحات مختلف زندگی از جمله صحت، تکنالوژی و سایر موارد می‌باشند.

مؤسسه تحصیلات عالی غور در نظر دارد تا در هر سه سال یک‌بار جلسات علمی و منظم را با حمایت وزارت محترم تحصیلات عالی تدویر نمایند و در آن از کادر‌های متخصص ملی و بین‌المللی دعوت به عمل آیند تا از نظر محتوا تمام موضوعاتی را که درین مؤسسه تدریس می‌گردند تجدید نظر نمایند و نو آوری‌های نیز به کار انداخته شوند. غنی‌سازی محتویات درسی از جمله اولویت‌های کاری اکادمیک مؤسسه تحصیلی غور است تا تغییرات مثبت در عرصه آموزش و تحصیلات کشور رو نما گردد.

 

پیشگفتار

پلان پنج ساله مالی معاونیت مالی و اداری موسسه تحصیلات عالی غور با در نظرداشت قانون و طرزالعمل تدارکات  مطابق پلان استراتیژیک اداره ترتیب گردیده  است که یک پلان دقیق و قابل تطبیق از اهمیت روز افزون بر خوردار بوده و میتواند در جهت نایل شدن به اهداف مالی تعیین شده بشکل خوبتر و بهتر فایق آید.

معاونیت مالی و اداری با در نظر داشت امکانات دست داشته و وضعیت موجود، در روشنی با پلان های تدارکاتی و استراتژیک اداره، فعالیت های خویش را طی پنج سال جهت رسیدن به اهداف مالی تعیین شده در چوکات این پلان طرح نموده است.

در این پلان بودجه عادی و انکشافی مورد نیاز از هر منابع که تمویل میشود جهت تامین نیاز مندی های مالی و تدارکاتی مشخص گردیده است که در برگیرنده بخش های مشخص در مورد برنامه های مدیریتی، نظارتی، سازماندهی، تدارکاتی، زیربناها و حفظ و مراقیبت می باشدکه شامل بخش های: منابع بشری (تشکیل، استخدام و ارزیابی ها)، مالی و تدارکاتی، عواید، پروژه های پیشنهادی انکشافی و زیربنا ها و پلان های عملیاتی و بودجوی برای هر سال می باشد.

انکشاف روز افزون در عرصه‌های مختلف زندگی انسان‌ها، ارزش و اهمیت پلان و پلان‌گذاری را روز تا روز بیشتر می‌سازد با پلان دقیق و قابل تطبیق، اراده و امکانات سنجیده شده، می‌توان به اهداف تعیین شده فایق آمد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

موجودیت پلان استراتیژیک مالی در یک اداره، نهاد و یا موسسه تحصیلی، برای تنظیم بهتر فعالیت ها، تامین نیاز مندی ها و چگونگی مصارفات، رهبری، مدیریت و سوق سالم آن در مسیر تدوین شده یک امر الزامی می‌باشد تا نهاد و اداره یاد شده در روشنی آن فعالیت‌های خود را تنظیم نماید.

     پلان استراتیژیک مالی منحیث نقشه‌ی راه برای هر بخش /  اداره می‌باشد که برای رسیدن به اهداف واقعی هر بخش/نهاد موجودیت این پلان یک امر حتمی می باشد که بر اساس همین ویژگی معاونیت مالی و اداری موسسه تحصیلات عالی غور طی پنج‌سال،‌ پلان مالی استراتژیک خود را با توجه به وضعیت فعلی و داشته های(امکانات) این موسسه در ساحه پیشرفت فعالیت‌ها؛ اعم از بخش های منابع بشری، مالی، عایداتی، اداری و زیربناها که بتواند باز تاب دهنده دیدگاه، رسالت،‌اهداف،‌ارزش‌ها، قوت‌ها، ضعف‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های موسسه باشد، مورد بررسی و تطبیق قرار میدهد.

تاریخچه

موسسه تحصیلات عالی غور در سال1391ه.خ از طرف وزارت محترم تحصیلات عالی به هدف رشد و انکشاف تعلیم وتربیه، تحقیق و نو آوری در عرصه تکنالوژی، انکشاف علوم معاصر و ارایه خدمات تحصیلی معیاری برای جوانان افغانستان در شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور تاسیس شده است. با عطف توجه به تاریخ غنی و تمدن درخشان ولایت باستانی غور این موسسه به‌نام( موسسه تحصیلات عالی غور) مسمی گردیده است.

    در ابتدا این موسسه تحصیلی با دو دیپارتمنت(ریاضی فزیک) و (کیمیا بیولوژی) در تشکیل پوهنحی تعلیم و تربیه فعالیت‌های اکادمیک را آغاز نمود. در سال 1396ه.خ پوهنحی زراعت با دو دیپارتمنت در تشکیل این نهاد اکادمیک منظور گردید. در سال 1398ه.ش پوهنحی کمپیوتر ساینس با دو دیپارتمنت نیز از طرف وزارت محترم تحصیلات عالی منظور گردیده است.

     موسسه تحصیلات عالی غور  بصورت تدریجی انکشاف نموده که تا اکنون  پوهنحی تعلیم و تربیه دارای یازده(۱۱) رشته تحصیلی(دری، انگلیسی، ریاضی، فزیک، کیمیا، بیولوژی، تعلیمات اسلامی، کمپیوترساینس، تاریخ، روان‌شناسی و پشتو)، پوهنحی زراعت دارای دو دیپارتمنت(اگرانومی و علوم حیوانی) و پوهنحی کمپیوتر ساینس نیز دارای دو دیپارتمنت(سیستم‌های معلوماتی و انجنیری شبکه) می‌باشند.

1. نگاهی به وضعیت فعلی و داشته های این موسسه.

موسسه تحصیلات عالی غورجدیداً تاسیس و بحیث یک نهاد اکادمیک و علمی در سال ۱۳۹۱ در زمان وزارت سرور دانش وزیر تحصیلات عالی افغانستان و با فرمان رئیس‌جمهور حامد کرزی منظور و به فعالیت خود را در چوکات پوهنحی تعلیم و تربیه با دو دیپارتمنت(ریاضی و فزیک- کیمیا و بیولوژی آغاز نمود که در تشکیل خویش دارایی(..) بست (..) کادری و(..) بست اداری بود که روسای آن از آغاز فعالیت تا کنون قرار شرح زیر است:

• عبدالمنان خادمیان( 1391-1392)
• عطاالله فاضل (1393- 1398)
• عبدالرحمن راتب (1398 – سنبله 1399)
• محمد نسیم وفا(از سنبله1399   الی  اکنون)

2. بخش تشکیل

• درسال 1391 دارایی(..) بست از جمله(.) کادری و (.) اداری.
• درسال..................
• در سال 1397 دارایی(69)بست از جمله(41) بست کادری(28) بست اداری.
• در سال 1398 دارایی(69)بست از جمله(41) بست کادری(28) بست اداری.
• در سال 1399 الی اکنون دارایی(111) بست از جمله(71) بست کادری و (40) بست اداری(شش بست2، پانزده بست3، پنجا و هفت بست 4، دوازده بست5، شش بست 7 و پانزده بست8)

3. در بخش وسایط

• این موسسه دارایی(4) عراده وسایط فعال و استفاده شده(دو عراده موتر نوع کاستر4 سلندر و 6 سلندر، یک عراده موتر نوع تویوتا پیکپ و یک عراده نوع صرف 2ال) می باشد.
• یک پایه جنراتور 40 کیلووات و یک پایه جنراتورPerkins  120 کیلووات که به مبلغ(1700000) از طرف وزارت تحصیلات عالی خریداری گردیده است.

4. بخش جایداد ها

موسسه تحصیلات عالی غور دارایی(100) جریب زمین(یک قطعه 30 جیرب و قطعه دیگر آن 70 جریب) است که در  دهن قریه تله، پوزه لیچ، به فاصله 10 کیلومتری شهر فیروزکوه ولایت غور اخذ موقعیت نموده و از طرف مردم تله هبه یا بخشش گردیده  و توسط قباله و یا سند نمبر 10134   مورخ 8/3/1391 به جمع این موسسه قید گردیده است.

5. بخش زیربنا ها

• موسسه تحصیلات عالی غورداری دو بلاک(ساختمان) تعمیر لیلیه اناث بوده که قبلاً با مبلغ(45) میلیون افغانی از بودجه وزارت مبارزه با مواد مخدر تمویل و توسط شرکت ساختمانی تابش امید تطبیق و اعمار شده است که هرکدام دارای (دو منزل، 29 اطاق، 10 تشناب، یک اطاق کنفرانس) می باشند.
• پروژه اعمار تعمیرتدریسی پوهنحی تعلیم و تربیه موسسه تحصیلات عالی غور در سه منزل تقریباً با ظرفیت(84) اتاق، توسط شرکت ریاست تصدی خانه سازی  از بودجه دولت افغانستان به مبلغ(90,552,219) افغانی از تاریخ 17/5/1397 الی 17/4/1399 اعمار میگردید که متاسفانه در طی سال مالی 1399 کار آن متوقف بوده است. مسئولیت نظارت آن را ریاست محترم شهرسازی و اراضی غور داشته به امید اینکه کار آن در طی سال 1400 مجدداً آغاز گردد.
• پروژه اعمار تعمیرتدریسی و الحاقیه موسسه تحصیلات عالی غور که تعمیر تدریسی در سه منزل و الحاقیه در دو منزل توسط شرکت ساختمانی ترست گرو بلدتیک از تاریخ ( 10/5/1398 الی 30/11/1400) با هزینه مجموعی(80,351,385) افغانی که مبلغ(72,000,000) از سفارت کشورهندوستان مبلغ(8351384) افغانی از بودجه دولت تمویل میگردد.
• شرکت لوژستیکی مبین عمران که اکمال کننده پروژه تجهیزات و وسایل آی تی موسسه تحصیلات عالی غور است به تعداد(34) قلم اجناس تجهیزات و  وسایل آی تی  این موسسه با مبلغ(4,308,858) افغانی اکمال و تکمیل گردیده است.

6. در بخش بودجه

جدول مصرف بودجه عادی بطور ربعوار طی سال مالی 1399.

کود های بودجوی	تخصیص منظور شده سال 1399	مصرف – طی ربع اول	مصرف – طی ربع سوم	مصرف – طی ربع  سوم	مصرف – طی ربع  چهارم	مجموع مصرف	باقیمانده	فیصدی مصرف
210-  معاشات	24,000,000	4,908,817	4,966,362	6,542,728	7,576,415	23,994,322	5,678	99.9%
220- مصارفات	2,268,055	73,920	181,890	712,440	1,299,536	2,267,786	269	99.9%
222- غذا	9,000,000		2,355,036		3,622,350	5,977,386	3,022,614	66.4%
224- ترمیمات	300,000	20,000	4,580	66,874	206,260	297,714	2,286	99.2%
225- عام المنفعه	200,000		19,260	3,230	107,666	130,156	69,844	65%
حفظ ومراقبت	59,424				58,730	58,730	694	98.8%
مجموع	35,827,479	5,002,737	7,527,128	7,325,272	12,870,957	32,726,094	3,101,385	91.3%

7. در بخش کتابخانه:

 در مجموع(3425) جلد کتاب در کتابخانه موجود می باشد که شامل بخش های ذیل میگردد:

• ادبیات دری(966) جلد کتاب.                        - روانشناسی(165) جلد.
• اجتماعیات(307) جلد.                                 - فزیک(105) جلد
• زراعت(383) جلد                                       - کیمیا(97) جلد.
• ریاضی(333) جلد.                                      - اقتصاد(75)جلد
• بیولوژی(222)جلد                                     - انجنیری(97) جلد
• حقوق(66) جلد                                         - علوم دینی(469) جلد.
• عربی(31)جلد.                                           - ادبیات پشتو(51)جلد.
• علوم سیاسی(58) جلد.

  در مجموع(114) جلد مجله از دانشگاه های کشور از سال 1395 تا کنون به کتابخانه بطور رسمی و غیررسمی مواصلت ورزیده در    دیتابیس مجلات ثبت گردیده است.

8. در بخش تشکیل

تشکیل:  موسسه تحصیلات عالی غور در تشکیل سال مالی 1399 خویش به تعداد (110) بست منظوری داشته. تشکیل/ بست 2 3 4 5 6 7 8 بالمقطع(حق الزحمه) مجموع ملاحظات بست های اداری 1 0 6 10 0 6 15   40   بست های خالی اداری   0 1 2         3 خالی بست های اکادمیک 5 15 51 0 0 0 0   70   بست های خالی اکادمیک 0 7 6 0 0 0 0   13 خالی

 

 

 

 

 

 

9. در بخش عواید

جمع آوری عواید از درک توزیع دیپلوم مبلغ(388000) افغانی و از فیس تحصیلی و حق الشمول برنامه شبانه دیپارتمنت دری پوهنحی تعلیم و تربیه مبلغ(230000) افغانی و از درک لیلام اجناس مبلغ(36275) افغانی که در طی سال مالی 1399 مجموعاً مبلغ(654275) افغانی میشود به عواید دولت واریز گردید.

قابل یادآوری است که منبع عایداتی این موسسه تا هنوز خیلی محدود بوده که آن از طریق قیمت دیپلوم فورم های شبانه و اختصاصی و حق الاجرت برنامه شبانه بدست می آید 

جدول بودجه عادی و انکشافی برای سالهای(1397-1399)

سال	بودجه عادی	فیصدی افزایش / کاهش	بودجه انکشافی	فیصدی افزایش / کاهش	مجموع بودجه در طی سال
1397	26,195,681		0	0	26,195,681
1398	34,500,000	31%	0	0	34,500,000
1399	35,827,479	5%	0	0	35,827,479
مجموع	96,523,160				96,523,160

 

 

 

 

 

برنامه های پیشنهاد

1. در بخش منابع بشری

جدول 1-1: بست های اداری پیشنهادی برای سال1400

#	عنوان بست	بست	تعداد	آمریت مربوطه	بخش ها
1	آمریت انجنیری ساختمانی	3	1		معاونیت مالی و اداری
2	مدیریت عمومی منابع بشری	4	1
3	مدیریت عمومی مالی و اداری	4	1
4	مدیریت تخنیکی(ماشین کار)	5	1
5	مدیریت سخت افزار و نرم افزار	5	1
6	برقی	7	1
7	نلدوان	7	1
8	خانه سامان	7	2
9	مدیریت عمومی امور محصلان.	4	1		معاونیت امور محصلان
10	مدیریت لابرانت برای دیپارتمنت های(کیمیا و بیولوژی)	5	2		پوهنحی تعلیم و تربیه
11	مدیریت حفظ و مراقیبت	5	1
12	کارکنان خدماتی	7	3
13	محافظ	8	3
مجموع بست های پیشنهادی			19

 

جدول 1-2: بست های اداری پیشنهادی برای سال1401

#	عنوان بست	بست	تعداد	آمریت مربوطه	بخش مورد نیاز
1	مدیر عمومی حوالجات و دفتر	4	1		معاونیت مالی و اداری
2	مدیریت عمومی جندر	4	1
3	مدیریت عمومی ارزیابی اجراآت، سوانح و ارتباط کارکنان	4	1
4	مدیریت تهیه و تدارکات	5	1
5	مدیریت احصائیه و دیتابیس	5	1
6	مدیرعمومی لیلیه اناث	4	1
7	مدیر اداری و ارزاق لیلیه اناث	5	1
8	معلم رهنمای لیلیه اناث	5	1
9	مامور توزیع مواد غذایی لیلیه اناث	6	2
10	خانه سامان	7	2
11	باغ بان	7	1
12	مدیریت عمومی امور ورزشی	4	1		معاونیت امور محصلان
13	مدیریت امار و احصائیه محصلان	5	1
14	کارشناس ترفیعات علمی استادان	4	1		معاونیت علمی
15	مدیر عمومی تدریسی	4	1		پوهنحی اقتصاد
16	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
17	کارکنان خدماتی	7	3
18	محافظ	8	1
19	خانه سامان	7	1
20	مدیر عمومی تدریسی	4	1		پوهنحی شرعیات
21	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
22	کارکنان خدماتی	7	3
23	محافظ	8	1
24	خانه سامان	7	1
مجموع بست های پیشنهادی			30

 

جدول 1-3: بست های اداری پیشنهادی برای سال1402

#	عنوان بست	بست	تعداد	بخش مورد نیاز
1	آمریت مالی و حسابی	3	1	معاونیت مالی و اداری
2	مدیرعمومی کتابخانه	4	1
3	مدیرعمومی لیلیه ذکور	4	1
4	مدیر اداری و ارزاق لیلیه اناث	5	1
5	خانه سامان	7	2
6	نلدوان	7	1
7	دریور	7	2
8	مدیرعمومی انکشاف مسلکی استادان و تضمین کیفیت	4	1	معاونیت امور علمی
9	مدیریت عمومی ثبت و راجستر محصلان	4	1	معاونیت امور محصلان
مجموع بست های پیشنهادی			11

 

 

 

جدول 1-4: بست های اداری پیشنهادی برای سال1403

#	عنوان بست	بست	تعداد	بخش مورد نیاز
1	آمریت تهیه تدارکات و خدمات	3	1	معاونیت مالی و اداری
2	آمریت کتابخانه	3	1
3	انجنیر .............	4	1
4	معلم رهنمای لیلیه ذکور	5	2
5	مامور توزیع مواد غذایی لیلیه ذکور	6	2
6	مدیریت اجرائیه	5	1
7	انجنیر برق	5	1
8	مدیریت عمومی خلاقیت و نوآوری	4	1	معاونیت امور علمی
9	مدیرعمومی تهیه اسناد تحصیلی(ترانسکریپت و دیپلوم)	4	1	معاونیت امور محصلان
10	مدیر عمومی تدریسی	4	1	پوهنحی حقوق
11	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
12	کارکنان خدماتی	7	3
13	محافظ	8	2
14	خانه سامان	7	1
15	مدیر عمومی تدریسی	4	1	پوهنحی ادبیات و علوم بشری
16	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
17	کارکنان خدماتی	7	3
18	محافظ	8	2
19	خانه سامان	7	1
مجموع بست های پیشنهادی			27

 

 

جدول 1-5: بست های اداری پیشنهادی برای سال1404

#	عنوان بست	بست	تعداد	بخش مورد نیاز
1	مدیرعمومی	3	1	معاونیت مالی و اداری
2	آمریت کتابخانه	3	1
3	مدیرعمومی لیلیه اناث	4	1
4	مدیرعمومی لیلیه ذکور	4	1
5	مدیریت اجرائیه معاونیت مالی و اداری	5	1
6	آمریت امور محصلان	3	1	معاونیت امور محصلان
7	معلم ورزشی	5	1
8	مدیریت اجرائیه فارغان	5	1
9	مدیر عمومی تدریسی	4	1	پوهنحی اداره عامه
10	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
11	کارکنان خدماتی	7	3
12	محافظ	8	1
13	خانه سامان	7	1
14	مدیر عمومی تدریسی	4	1	پوهنحی انجنیری
15	مدیریت اجرائیه دیپارتمنت ها	5	1
16	کارکنان خدماتی	7	3
17	محافظ	8	1
18	خانه سامان	7	1
مجموع بست های پیشنهادی			22